Người ăn mày hay còn gọi là người ăn xin, từ xưa đến nay nhóm người này vẫn luôn tồn tại, họ lưu lạc khắp nơi ăn xin, nhiều khi đó cũng là điều khó tránh khỏi.
Người ăn mày sớm nhất và nổi tiếng nhất phải là Ngũ Tử Tư vào thời Xuân Thu. Cha của Ngũ Tử Tư bị vu tội “phản loạn”, cha cùng anh trai của ông đều bị Sở Bình sát hại, Ngũ Tử Tư tìm cách trốn thoát khỏi nước Sở.
Ngũ Tử Tư không có nơi nào để đi, râu tóc bạc trắng chỉ sau một đêm, đến Tô Châu, kinh thành của nước Ngô, lúc này ông không còn đồng nào trong người, đành phải dùng cây sáo mang theo bên người vừa thổi sáo vừa xin.
Trong lịch sử Trung Quốc, có ba người ăn xin, so với nhiều người ăn xin khác thì họ rất đặc thù.
Hoàng đế thứ năm của triều đại Bắc Tề – Cao Vỹ
Cao Vỹ (556-577), Hoàng đế thứ năm của triều đại Bắc Tề, Cao Vỹ sinh ra trong Hoàng cung, từ nhỏ đến lớn quyền cao chức trọng nên ông đều không phải lo cơm ăn áo mặc.
Vào năm Hà Thanh thứ tư (565), cha của ông là Hoàng đế Cao Trạm nhường ngôi cho Cao Vỹ. Trong cung của triều đại Bắc Tề có 500 cung nữ, Cao Vỹ đã phong cho mỗi cung nữ làm quan quận, và mỗi cung nữ được ban thưởng một chiếc váy trị giá hàng vạn lượng vàng và một chiếc bàn trang điểm vô cùng giá trị.
Sở thích lớn nhất trong đời của Cao Vỹ là ăn xin, vì vậy Cao Vỹ đã ra lệnh cho mọi người xây dựng một ngôi làng nghèo ở Hoa Lâm, ông mặc quần áo rách rưới như một người ăn xin, sau đó ông đi xin ăn trên đường phố.
Ngoài ra ông còn mở một chợ riêng của người nghèo, chỉ dành cho việc mua và bán của người nghèo. Ông thường lên đường đến phía đông để du ngoạn, một mình cưỡi ngựa, giang rộng cánh tay và xõa tóc.
Thực ra không phải ông muốn trải nghiệm cuộc sống của người nghèo, mà là lúc đó ông chỉ thấy buồn chán và muốn cho nhanh hết thời gian mà thôi. Là một “ăn mày” như vậy nên ông rất đặc biệt.
Minh Thái Tổ nổi tiếng – Chu Nguyên Chương
Chu Nguyên Chương xuất thân rất khác với Cao Vỹ, khi Chu Nguyên Chương còn nhỏ, nhà rất nghèo, không có tiền ăn học, từng đi chăn bò thuê. Sau đó quê của ông xảy ra hạn hán, rồi đến nạn châu chấu và dịch hạch nghiêm trọng. Trong vòng chưa đầy nửa tháng, cha, anh trai và mẹ của Chu Nguyên Chương đều lần lượt qua đời. Chỉ còn lại Chu Nguyên Chương và người anh thứ hai, gia đình không có tiền mua quan tài, thậm chí mảnh đất để chôn cất người thân cũng không có, người hàng xóm của Chu Nguyên Chương đã cho một miếng đất để chôn cất, hai anh em tìm mấy tấm giẻ quấn thi thể rồi đem đi chôn cất cha mẹ và anh trai.
Khi Chu Nguyên Chương vô cùng tuyệt vọng, ông đã xin ở chùa và trở thành một nhà sư. Chẳng bao lâu, trong vùng xảy ra nạn đói, ở chùa cũng không còn gì để ăn, Chu Nguyên Chương đành phải rời chùa đi xin ăn.
Chu Nguyên Chương đã đi đến rất nhiều nơi để xin ăn. Trong ba năm phiêu bạt, ông đã tiếp xúc với phong tục tập quán các nơi, nhìn thấy cuộc sống nghèo khổ của họ cùng với sự tích lũy kinh nghiệm sống, điều này đã rèn luyện tính cách kiên cường cho ông và đặt nền móng cho sự thành công sau này của ông: Từ một kẻ ăn xin trở thành người đứng đầu của một quốc gia.
Gian thần Nghiêm Tung
Nghiêm Tung sinh ra trong lúc gia đình ông đang suy tàn, nhưng Nghiêm Tung từ nhỏ đã thông minh ham học, đến năm Minh Hiếu Tông Hoằng Trị thứ 18 (1505), ông có học vị tiến sỹ làm thượng thư bộ lễ.
Vào năm Chính Đức thứ mười sáu (1521), Hoàng đế Minh Thế Tông của nhà Minh lên ngôi, chỉ vài tháng sau, Nghiêm Tung được thăng chức vào Học viện Hàn Lâm Nam Kinh, sau đó vào Quốc Tử Giám, cuối cùng là làm tể tương, con đường quan lộ của ông thăng tiến không ngừng.
Tuy nhiên, Nghiêm Tung đã bức hại nhiều quan chức trung thành, tiêu diệt những người bất đồng chính kiến, làm băng hoại triều đình và thậm chí thao túng quyền lực triều đình. Năm Gia Tĩnh thứ bốn mươi tư (1565), con trai của Nghiêm Tung là Nghiêm Thế Phan bị kết án và bị chém đầu, trước khi con trai bị chém đầu Nghiêm Tung đã khóc rất nhiều; tài sản của gia đình bị tịch thu, ông bị cách chức, sau đó ông phải sống lang thang khắp nơi để xin ăn.
Vào ngày 21 tháng 4 năm Gia Tĩnh thứ 45 (1566), Nghiêm Tung qua đời vì nghèo đói và bệnh tật, hưởng thọ 87 tuổi. Khi ông chết, không có quan tài chôn chất, thậm chí còn không có ai đưa tang ông.
Số phận của ba “ăn mày” này khác nhau: Có người từ Hoàng đế cải trang thành ăn mày, có người từ ăn mày mà lên làm Hoàng đế ; còn một người khác thì có quyền lực một thời gian, nhưng cuối cùng lại trở thành kẻ ăn xin.
Cuộc đời cũng khó tránh khỏi những thăng trầm, khi có quyền có thế mà làm được nhiều việc thiện, ích nước lợi dân thì đó chính là con đường đúng đắn.
Đăng Dũng biên dịch
Nguồn: soundofhope (Cổ Phong)
Xem thêm
Vạn Điều Hay