“Trời mưa bong bóng phập phồng, mẹ đi lấy chồng con ở với ai” – Câu ca dao buồn này hẳn ai cũng đều đã hơn một lần nghe qua. Nhưng có lẽ ít ai biết được rằng đằng sau đó là còn cả một câu chuyện.
Từ trước đến nay, nhiều người chúng thường hiểu câu ca dao này nói về cảm giác bất lực trước số phận, người phụ nữ buộc phải xa con đi lấy chồng. Việc người mẹ đi bước nữa là một việc làm quá ư vô lý, khó hiểu và có thể là điều không tốt đẹp. Tuy nhiên, vốn dĩ câu ca dao này còn biểu thị một ý kính trơi biết mệnh, đó là: “Ý trời đã định thì sức người không thể lay chuyển được”.
Đằng sau câu ca dao này còn lưu truyền một câu chuyện cho đến ngày nay: Ngày xưa có một chàng thư sinh tên là Chu Khang, khi anh được một tuổi thì cha anh lâm bệnh qua đời. Để giữ cho con không bị oan ức, mẹ anh đã quyết định không tái giá, chịu đựng gian khổ để một mình nuôi dạy anh. Sau đó anh được gửi đến học nhà một người thầy tên là Trương Tử.
Dưới sự dạy dỗ nghiêm khắc và tận tình của thầy Trương, Chu Khang đã sớm đạt được kết quả tốt trong học tập. Năm 18 tuổi anh đã đạt kết quả cao nhất trong kỳ thi Đình, sau đó may mắn được gặp hoàng đế. Khi hoàng đế triệu kiến anh, khí chất và kiến thức của Chu Khang khiến hoàng đế rất hài lòng, còn có ý ban cho anh làm phò mã.
Lúc này anh nghĩ đến mẹ ở nhà nên nói với hoàng đế rằng, bản thân có được thành tích ngày hôm nay là nhờ công nuôi dưỡng của mẹ, sau khi bố mất, mẹ anh đã không tái hôn suốt 18 năm qua để dưỡng dục anh thành tài. Hoàng đế đã rất xúc động khi nghe được điều này, và ngay lập tức ra lệnh ban thưởng cho người mẹ Chu Khang, ban cho mẹ anh danh hiệu “người phụ nữ thanh khiết”.
Sau đó Chu Khang được ban yến và vinh quy về quê bái tổ. Khỏi phải nói, người mẹ đã xúc động thế nào khi nhìn thấy con trai thành danh, Chu Khang cũng nói với mẹ mình về việc hoàng đế ban thưởng, ban cho mẹ danh hiệu “người phụ nữ thanh khiết”. Nghe vậy người mẹ tỏ vẻ băn khoăn.
Sau nhiều lần tra hỏi của Chu Khang, mẹ anh đã nói ra sự thật. Hoá ra vợ của thầy Trương đã qua đời nhiều năm trước, mẹ anh sau đó đã nảy sinh cảm mến với thầy Trương, và quyết định rằng sau khi con trai thành danh trở về sẽ tái hôn với thầy Trương, một là để trả ơn, hai nữa là tìm chỗ dựa khi về già.
Chu Khang sau khi nghe thấy điều này, anh quỳ xuống đất, khóc và nói: “Mẫu thân, nếu người thực sự muốn làm điều này thì con đã phạm tội lừa dối hoàng đế, chuyện này cả nhà ta khó mà giữ được mạng sống”. Lúc này mẹ anh cũng bật khóc. Bà một mình bươn chải bao nhiêu năm nuôi con ăn học thành tài, ai thấu được nỗi khó khăn của bà. Sau khi cân nhắc kỹ lưỡng, bà thở dài một hơi: “Mọi chuyện phó mặc cho số phận vậy”.
Nói xong, bà cởi chiếc áo đang mặc ra, đưa cho Chu Khang nói: “Con trai của mẹ, đã đến lúc con cũng nên báo hiếu mẹ, ngày mai giúp mẹ giặt chiếc áo này. Nếu chiếc áo này khô thì mẹ sẽ không tái hôn, còn nếu ướt thì mặc số phận ông trời sắp đặt vậy”, Chu Khang không còn cách nào khác là là ngoài việc nghe theo ý mẹ mình.
Vào hôm sau, thời tiết tốt, Chu Khang rất vui khi giặt chiếc áo và cảm thấy rằng không kể một chiếc ao, chứ mười chiếc cũng sẽ đều khô. Tuy nhiên, anh không ngờ rằng khi anh vừa giặt xong chiếc áo, vừa phơi ngoài sân thì mây đen bắt đầu kéo đến, một lúc sau trời đổ mưa to. Chưa kể đến độ khô của chiếc áo, cuối cùng nó thậm chí còn ướt hơn cả khi mới giặt.
Lúc này mẹ của Chu Khang nói với anh: “Con trai à, trời mưa rồi, mẹ tái hôn với thầy Trương. Có lẽ đây là ý trời, không thể làm trái”. Mặc dù Chu Khang đang khóc trong lòng, anh bất lực khi nhìn thấy trời đổ mưa, nhưng cũng đành xuôi theo mệnh Trời.
Trở lại kinh thành, Chu Khang đã thành thật nói ra sự thật về cuộc hôn nhân của mẹ mình với thầy Trương, và việc mẹ nhờ anh giặt áo nhưng trời đổ mưa và xin hoàng đế trách tội. Sau khi nghe điều này, hoàng đế hết lần này đến lần khác kinh ngạc nói: “Trời mưa, mẹ con đi lấy chồng, đây là ý trời, để mẹ đi”.
Từ đó, người ta thường dùng câu “Trời mưa bong bóng phập phồng, mẹ đi lấy chồng…” để diễn tả những điều mà không ai có thể thay đổi được, chỉ biết kính Thiên mệnh, thuận Thiên mệnh, tức là mọi việc đều thuận theo ý trời mà làm. Chứ không hẳn là câu chuyện lâm li bi đát như chúng ta vẫn thường hiểu.
Khải Minh biên tập
Nguồn: soundofhope
Xem thêm
Vạn Điều Hay