Nhân Hiếu Văn Hoàng hậu (1362 – 1407), là Hoàng hậu duy nhất của Minh Thành Tổ Chu Đệ và là sinh mẫu của Minh Nhân Tông Chu Cao Sí. Bà nổi tiếng trong lịch sử nhà Minh bởi tính cách hiền huệ và công lao to lớn trong sự nghiệp của Minh Thành Tổ. Đến khi bà qua đời, vì thương nhớ bà mà nhà vua không lập bất kì ai làm Hoàng hậu.
Nhân Hiếu Văn Hoàng hậu mang họ Từ, nguyên quán ở Hào Châu (nay là khu vực huyện Phượng Dương, thuộc tỉnh An Huy). Bà sinh vào năm Chí Chính thứ 22 (1362) thời Nguyễn Huệ Tông.
Theo sử sách ghi chép, Từ thị là trưởng nữ của Trung Sơn vương Từ Đạt – một khai quốc công thần trứ danh – đồng thời là một trong 18 anh em kết nghĩa của Minh Thái Tổ Chu Nguyên Chương thưở còn hàn vi.
Từ nhỏ, nàng đã nổi tiếng giỏi thi thư, ham mê đọc sách. Chu Nguyên Chương biết tiếng nàng hiền thục, liền triệu Từ Đạt vào cung và muốn hỏi cưới nàng cho con trai mình. Từ Đạt nghe xong thì dập đầu bái tạ, từ đó Từ thị được chỉ hôn với Yên vương Chu Đệ.
Năm 1376, Từ thị tròn 15 tuổi, nàng đầu đội mão tứ phượng, thân khoác phượng bào màu xanh, chính thức trở thành phi tử của Chu Đệ sau hôn lễ trọng đại tại chốn hoàng cung. Đồng thời, được tấn phong làm Yên Vương phi.
Khi ấy, Chu Đệ 17 tuổi, ngài tinh thông Nho học, văn võ song toàn, dũng cảm mưu lược. Yên Vương phi tư sắc xinh đẹp, ôn nhu hòa hiếu, hiền thục nhu mì.
Nàng đối đãi với Minh Thái Tổ và Hiếu Từ Cao Hoàng hậu giữ trọn lễ nghi, chăm sóc ân cần. Vì vậy, trong số các người con dâu, nàng được cha mẹ chồng yêu quý nhất.
Theo lịch sử ghi chép, Yên Vương Phi Từ thị rất tôn sùng và tín tâm vào Phật Pháp. Sau khi Thái Tổ giá băng, vào ngày đầu tiên của tháng giêng Âm lịch năm 1399, lúc nàng đang tụng kinh niệm Phật thì bỗng nhiên khói hương đổi qua màu tím và xuất hiện ánh vàng kim loé sáng, như thể nàng đang lạc vào giấc mơ.
Quả thật sau đó, Quán Thế Âm Bồ Tát hiện ra và dẫn nàng đi đến một miền tịnh thổ. Bồ tát nói với Yên Vương phi: “Đất nước của con sắp xảy ra hoạ loạn”. Đồng thời, Ngài còn dạy nàng rằng: “Phật Như Lai thường thuyết Kinh Đại Công Đức đệ nhất hiếm có” – ý tứ rằng: chỉ có Phật Pháp mới có thể cứu độ chúng sinh, tiêu trừ tà ma tai kiếp.
Bồ Tát còn nói rằng, trong tương lai nàng sẽ trở thành “Mẫu nghi thiên hạ”.
Tỉnh mộng, Yên Vương phi nhớ như in lời Bồ Tát dạy. Nàng sao lục lại Kinh Phật và chăm chỉ tụng niệm ngày đêm.
Năm 1402, sau khi “Tĩnh Nam chi biến” kết thúc, Yên vương Chu Đệ lên ngôi vua, lấy hiệu Minh Thành Tổ. Cùng năm ấy, vào tháng 11 Âm lịch, Yên Vương phi được sách lập làm Hoàng hậu – mọi việc diễn ra đúng như lời của Quán Thế Âm Bồ Tát nói với nàng trong giấc mộng.
Minh Thành Tổ bắt đầu trị vì đất nước ở độ tuổi 40, lứa tuổi đã không còn trẻ. Vì vậy, ông nhận được sự hậu thuẫn và điểm tựa tinh thần rất lớn từ Hoàng hậu. Phu thê cùng nhau gánh vác khó khăn của xã tắc. Khi vua bận chính sự quên ăn quên ngủ, Hoàng hậu ngày đêm hầu hạ không rời, phu phụ lúc nào cũng có đôi.
Bên cạnh đó, Từ Hoàng hậu rất coi trọng việc giáo dục phụ nữ. Bà tin rằng phẩm hạnh cao quý và lễ tiết chân chính của người con gái là nền tảng căn bản của đạo đức xã hội.
Chính vì vậy, vào năm 1404, bà đã tổng hợp những tinh hoa từ 2 quyển sách “Nữ giới luận” và “Nữ giới”, đồng thời thu thập những lời dạy thánh hiền của cổ nhân để biên soạn ra quyển “Nội Huấn” dùng để giáo dục các cung phi, huấn luyện các cung nữ những đạo đức của một người nữ nhân chân chính.
Quyển sách sau đó được ban bố ra toàn xã hội để thúc đẩy sự giáo dục các trẻ em gái và phụ nữ.
Để trở thành một bậc mẫu nghi thiên hạ chuẩn mực như vậy thì từ thưở bé, Từ Hoàng hậu đã siêng đọc các kinh điển, làm theo lời dạy của thánh hiền, hành xử cẩn thận, chu đáo toàn phần, giữ trọn thiết tháo của bậc nữ nhân.
Sau khi nhập cung, bà lấy hình mẫu Hiếu Từ Cao Hoàng hậu làm chuẩn mực để học tập. Từ lời nói đến hành vi đều nho nhã, thục hiền, không tức giận. Đối với những chuyện không như ý thì nhẫn nhịn, không bộc lộ cảm xúc.
Hoàng hậu ở cạnh hậu thuẫn cho Minh Thành Tổ hơn 30 năm. Trong thời gian làm “mẫu nghi thiên hạ”, bà hết mực quan tâm đến đời sống của lê dân bách tính, tôn trọng mệnh quan triều đình, thi hành chính sách tiết kiệm và đặc biệt nhân từ. Đồng thời, khuyên răn nhà vua yêu nước thương dân, trị quốc bình hoà, giữ yên xã tắc.
Viên Minh biên dịch
Nguồn: Epochtimes
Xem thêm
Vạn Điều Hay