Do virus corona chưa hoàn toàn biến mất và biến đổi nhanh chóng, nhiều người muốn tăng cường khả năng miễn dịch bằng cách bổ sung dinh dưỡng. Các chuyên gia y học cổ truyền đặc biệt làm rõ những hiểu lầm phổ biến của công chúng, nhắc nhở mọi người phải tìm kiếm tư vấn chuyên nghiệp để tránh những hậu quả không mong muốn. Ngoài việc đi khám bác sĩ, bệnh nhân cũng cần chú ý đến những điều cần lưu ý trong cuộc sống hàng ngày, đồng thời có thể sử dụng xoa bóp huyệt vị và liệu pháp thực phẩm để giảm bớt sự khó chịu.
Gần đây, số ca “xác nhận” nhiễm COVID-19 đã tăng mạnh tại các bệnh viện lớn ở Đài Loan, hầu hết bệnh nhân đều có các triệu chứng đau họng, ho, đau nhức toàn thân và sốt.
Y học cổ truyền nhìn nhận COVID-19 như thế nào?
Từ xa xưa, Đông y đã có lịch sử lâu dài đối phó dịch bệnh và tích lũy được nhiều kinh nghiệm phong phú. Vào cuối thời nhà Minh, thầy thuốc Ngô Hựu Khả, còn được gọi là Ngô Hữu Tính, người huyện Ngô, Giang Tô. Ngô Hựu Khả đã trải qua đại dịch vào những năm Sùng Trinh, ông nhận thấy rằng việc sử dụng “Thương hàn luận” truyền thống để điều trị bệnh nhân không hiệu quả, và “lục tà” trong lý thuyết Đông y cũng không thể giải thích được cách thức và con đường lây nhiễm của bệnh dịch. Ông tin rằng bệnh dịch không phải là phong, không phải là hàn, không phải là thử, không phải là thấp, mà là một căn bệnh do hít phải khí lạ, và loại khí lạ này chính là “lệ khí” giữa trời và đất, mỗi loại lệ khí có đặc tính riêng.
Ngô Hựu Khả cho rằng bệnh dịch phát sinh từ “lệ khí” và lây truyền qua không khí và tiếp xúc. Ông đề xuất cách ly người bệnh, cung cấp liệu pháp hỗ trợ thích hợp để cơ thể tạo ra sức đề kháng, ý tưởng này phù hợp với khái niệm phòng chống dịch hiện đại, và đi trước y học phương Tây hai thế kỷ, nhưng vào thời điểm đó, không nhiều người chấp nhận quan điểm của Ngô Hựu Khả trong “Ôn dịch luận”. Ngô Hựu Khả đã tổng kết kinh nghiệm điều trị đại dịch của mình và vào năm Sùng Trinh thứ 15, ông đã viết cuốn sách chuyên khảo đầu tiên của Trung Quốc về bệnh dịch hạch, có tên là “Ôn dịch luận”.
Các thế hệ sau này đã sử dụng rộng rãi thuật ngữ “ôn dịch” để chỉ các bệnh truyền nhiễm cấp tính, nghiêm trọng, xảy ra ở một thời điểm và địa điểm nhất định do nhiễm khí dịch bệnh. Còn được gọi là “thời hành”, “thiên hành thời dịch”, “dịch bệnh”, “dịch”.
Nguyên tắc chẩn đoán và điều trị toàn diện của Đông y
Y học cổ truyền có thể tóm tắt COVID-19 là “thấp, nhiệt, độc, ứ.” Từ các triệu chứng lâm sàng kết hợp với lý thuyết y học cổ truyền, virus corona xâm nhập vào cơ thể qua đường miệng và mũi khi hệ miễn dịch suy yếu, gây ra các triệu chứng thấp (viêm phổi, đờm, sổ mũi, mệt mỏi, tiêu chảy, v.v.), nhiệt (sốt, nhiễm trùng, viêm, v.v.), độc (nhiễm trùng huyết, nhiễm trùng thứ cấp, v.v.), ứ (tuần hoàn tim phổi kém, xơ hóa phổi, v.v.), vị trí bệnh chính là phổi (hệ hô hấp), đồng thời ảnh hưởng đến ngũ tạng.
Khi điều trị bằng y học cổ truyền, các bác sĩ sẽ dựa trên thể chất của từng bệnh nhân, kết hợp với các biểu hiện lâm sàng của các giai đoạn nhiễm virus khác nhau, và tùy theo mức độ nhẹ hay nặng của thấp, nhiệt, độc, ứ mà đưa ra các phương pháp điều trị và đơn thuốc khác nhau như tuyên phế hóa thấp, thanh nhiệt giải độc, ích khí dưỡng âm.
Bổ sung dinh dưỡng để tăng cường khả năng miễn dịch chống lại COVID-19, các chuyên gia Đông y làm rõ những hiểu lầm
Khả năng miễn dịch đề cập đến cơ chế bảo vệ của cơ thể con người, có thể giúp chúng ta chống lại các mầm bệnh bên ngoài. Khi hệ thống miễn dịch của cơ thể người gặp virus, khả năng miễn dịch của hệ thống “miễn dịch bẩm sinh” sẽ chống lại nhiễm virus bên ngoài ngay lập tức. Hệ thống “miễn dịch mắc phải” tạo ra phản ứng đặc hiệu đối với các mầm bệnh cụ thể. Hệ thống miễn dịch mắc phải có thể tạo ra “trí nhớ miễn dịch” sau lần đầu tiên bị nhiễm một mầm bệnh nhất định và tạo ra sức đề kháng mạnh hơn khi bị nhiễm mầm bệnh đó lần sau.
Trong lâm sàng y học cổ truyền, các loại thuốc “bổ khí huyết” được sử dụng để điều chỉnh khả năng miễn dịch, nhưng phản ứng miễn dịch quá mức hoặc không đủ đều không tốt. Khả năng miễn dịch kém dễ bị nhiễm virus hơn, nhưng nếu tế bào miễn dịch hoạt động quá mức, tiếp theo là “cơn bão cytokine” (hay còn gọi là hội chứng giải phóng cytokine – CRS), khiến phổi bị xâm nhập bởi một lượng lớn tế bào miễn dịch, gây khó thở. Nếu phản ứng miễn dịch viêm của cơ thể quá mạnh và không thể dừng lại, đặc biệt là ở những bệnh nhân mắc bệnh mãn tính, cơ thể thường ở trạng thái dễ bị viêm nhiễm, một khi phản ứng miễn dịch bị kích thích quá mức và không thể vượt qua cơn bão cytokine, cuối cùng sẽ dẫn đến tình trạng bệnh trở nên trầm trọng hơn.
Vì vậy, “bồi bổ” không phải là một lựa chọn tốt để phòng ngừa COVID-19 hoặc tăng cường khả năng miễn dịch. Như sách “Hoàng đế nội kinh” đã đề cập: “Âm bình dương bí, tinh thần nãi trị; âm dương ly quyết, tinh khí nãi tuyệt”. Đông y chú trọng cân bằng âm dương, nếu người dân có nhu cầu điều chỉnh khả năng miễn dịch bằng thuốc Đông y hoặc liệu pháp thực phẩm, họ nên tìm kiếm sự tư vấn chuyên nghiệp của bác sĩ Đông y trước khi sử dụng.
Thông thường, bạn cũng nên chú ý ngủ đủ giấc, tránh thức khuya, tập thể dục đều đặn, không cần lo lắng hay căng thẳng, bạn cũng có thể tập thái cực quyền, khí công. Ngoài ra, chế độ ăn uống cân bằng, đặc biệt là rau và trái cây, thường chứa nhiều vitamin và chất chống oxy hóa, giúp ích cho cơ chế bảo vệ của hệ thống miễn dịch.
Xoa bóp huyệt vị và liệu pháp thực phẩm hàng ngày để giảm bớt sự khó chịu
Huyệt Liệt Khuyết
-
- Huyệt Liệt Khuyết (Cung cấp bởi Mạng lưới Y tế Mã Quang)
Cách xác định huyệt: Đưa hai ngón tay cái và ngón trỏ ra, bắt chéo vào nhau, vị trí ngón trỏ chạm vào là huyệt Liệt Khuyết.
Công dụng: Có thể làm giảm đau đầu, chóng mặt, thở gấp.
Huyệt Phong Long
-
- Huyệt Phong Long (Cung cấp bởi Mạng lưới Y tế Mã Quang)
Xác định huyệt: Đầu tiên tìm chỗ lõm ở phía ngoài xương bánh chè, vị trí giữa đường nối với mắt cá chân ngoài.
Công dụng: Ho, khô cổ họng, đờm không ra được, v.v.
Nước nha đam hạt sen
Phù hợp với những người bị khô họng, khô miệng sau khi nhiễm bệnh.
Nguyên liệu: 20 gam hạt sen, 30 gam nấm tuyết trắng, 10 quả táo đỏ, 5 gam kỷ tử
Các bước:
- Rửa sạch các nguyên liệu đã nêu.
- Thêm hạt sen, nấm tuyết trắng, táo đỏ và kỷ tử vào nước sôi, nấu cho đến khi chín mềm.
- Có thể thêm một ít đường phèn hoặc mật ong để điều chỉnh vị ngọt theo khẩu vị.
Trà giảo cổ lam bạc hà
Phù hợp cho những người bị đau họng, cần nói chuyện thường xuyên. Giảo cổ lam có tác dụng chống viêm, giảm ho và bồi bổ cơ thể.
Nguyên liệu: 3 chỉ bảy lá đắng, 2 lá dâu tằm, 1 chỉ cam thảo nướng, 1 chỉ bạc hà.
Các bước:
- Rửa sạch các loại thảo dược đã nêu.
- Chuẩn bị 800ml nước, đun sôi ở lửa lớn, sau đó chuyển sang lửa nhỏ. Cho bảy lá đắng, lá dâu tằm và cam thảo nướng vào, đun nhỏ lửa cho đến khi còn 400-500ml, sau đó ngâm bạc hà trong khoảng 10-15 phút, sau đó có thể uống từ từ.
- Có thể uống lạnh.
Theo Epoch Times
Quế An biên dịch
(Bài viết này được trích từ “Dịch bệnh COVID-19 đến dữ dội, bác sĩ Trung y hướng dẫn bạn cách phòng ngừa và cải thiện”, được cung cấp bởi Mạng lưới Y tế Mã Quang)
NTD Việt Nam