Ở cấp độ phân tử, cơ thể đang trong quá trình đổi mới liên tục để chống lại và cân bằng các tác động. Quá trình trao đổi chất này cần dựa vào vitamin B, vốn đóng vai trò rất quan trọng. (Needpix)
Cuộc sống của Jane đã bị đảo lộn đáng kể khi cô không thể hình thành và ghi nhớ ký ức mới, thường xuyên nhầm lẫn và thậm chí gặp khó khăn khi đi lại. Sau cái chết của chồng, cô đã phải vật lộn với chứng nghiện rượu trong 5 năm, điều này khiến cô phát triển hội chứng Korsakoff.
Tình trạng này là một biểu hiện cho thấy sự thiếu hụt vitamin B1 (thiamine) có thể làm thoái hoá chậm chức năng não. Con người có thể giữ lại quá khứ, nhưng nếu không có những chất dinh dưỡng thiết yếu để đảm bảo sự phối hợp của hệ thần kinh thì tương lai sẽ trở nên ảm đạm hơn.
Tại sao vitamin B lại quan trọng?
May mắn thay, nhiều người không phải đối mặt với tình trạng nghiêm trọng như Jane, nhưng những tác nhân gây căng thẳng hàng ngày và môi trường sẽ gây ra sự hao mòn nhất định đối với hệ thần kinh của cơ thể.
Ở cấp độ phân tử, cơ thể đang trong quá trình đổi mới liên tục để chống lại và cân bằng các tác động. Quá trình trao đổi chất này cần dựa vào vitamin B, vốn đóng vai trò rất quan trọng.
Về cơ bản, não dựa vào các thông điệp điện hóa để gửi tín hiệu đến tất cả các tế bào thần kinh trong mạng lưới rộng lớn là hệ thần kinh. Giống như các nút trong lưới điện địa phương, khi các tế bào thần kinh không thể duy trì hoạt động bảo trì, tạo ra nhiên liệu từ quá trình phân hủy chất dinh dưỡng hoặc truyền điện giữa các tế bào, mạng lưới sẽ bị hỏng.
Sự hao mòn hàng ngày của hệ thần kinh là điều bình thường, nhưng vitamin B đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì và tái tạo.
Cơ thể không có khả năng tự sản xuất vitamin B, nên chúng ta phải lấy chúng từ chế độ ăn uống. Chúng hòa tan trong nước, nghĩa là chúng không được lưu trữ trong chất béo và phải được tiêu thụ thường xuyên để duy trì nguồn cung cấp đầy đủ.
Ba loại vitamin B cần thiết cho hệ thần kinh là B1, B6 và B12, có tác dụng ngăn ngừa sự thoái hóa thần kinh, giúp “tái tạo” tế bào và bảo vệ tín hiệu thần kinh khỏe mạnh.
Một chế độ ăn uống cân bằng với lượng vitamin B dồi dào đặc biệt phù hợp để ngăn chặn sự khởi phát của các tình trạng mãn tính ngày càng phổ biến như đau thần kinh, suy giảm nhận thức và rối loạn tâm trạng.
Vitamin B cung cấp năng lượng cho hệ thần kinh khỏe mạnh
Có tám loại vitamin B, thực chất là những phân tử đa dạng có chung đặc tính hòa tan trong nước và được tìm thấy trong một số thực phẩm phổ biến.
Vitamin B rất cần thiết, nhưng cơ thể người không thể tự sản xuất ra chúng. Hơn nữa, vì hòa tan trong nước nên chúng không thể lưu trữ lâu như các vitamin tan trong chất béo, buộc con người phải đảm bảo cung cấp đầy đủ và thường xuyên.
Dây thần kinh rất mỏng manh (theo cả nghĩa bóng và nghĩa đen). Về mặt thể chất, tổn thương thần kinh có thể xảy ra do chấn thương một lần hoặc các vấn đề mãn tính như suy thoái hàng ngày (do rách, kéo hoặc nén thông thường), tuần hoàn kém, viêm nhiễm (cũng liên quan đến căng thẳng) và thiếu hụt dinh dưỡng trong cơ thể, mà cụ thể là vitamin B. Tin tốt là cơ thể có thể tái tạo các dây thần kinh, miễn là có sẵn một số yếu tố thiết yếu.
Có thể coi vitamin là yếu tố chung trong một cỗ máy phức tạp giúp nó hoạt động. Ví dụ: nếu ô tô không có đủ xăng, dầu máy hoặc dầu trợ lực lái thì hoạt động của nhiều hệ thống trên xe sẽ bị ảnh hưởng. Trong số các loại vitamin B, có ba loại phổ biến nhất và được xem là một dạng thuốc hướng thần (hoạt động trên hệ thần kinh): B1 (thiamine), B6 (pyridoxine) và B12 (cobalamin).
Cách hoạt động của những vitamin nhóm B
B1: Tăng cường thần kinh
B1 có liên quan đến quá trình tái tạo thần kinh. Vai trò của nó rất phức tạp, nhưng chúng ta có thể nói một cách đơn giản rằng nó cung cấp năng lượng cần thiết để tiến hành các quá trình bảo trì.
Nó cũng liên quan đến việc ngăn ngừa stress oxy hóa – một loại suy thoái phân tử do các tác nhân gây stress môi trường (bao gồm các chất ô nhiễm, chế độ ăn uống, hút thuốc và rượu…). Mặt khác, thiếu B1 có thể làm suy yếu khả năng phục hồi của hệ thần kinh.
Trong khi B1 góp phần vào sự toàn vẹn cấu trúc và chuyển hóa năng lượng của các tế bào hệ thần kinh, B6 và B12 không thể thiếu đối với hiệu quả chuyển tiếp của các tế bào.
Ở mức độ cơ bản, các tế bào thần kinh chuyển tiếp thông điệp theo hai cách: bằng cách gửi các xung điện từ nơi này sang nơi khác và bằng cách giải phóng các hóa chất có tác dụng tăng cường hoặc ức chế các xung điện đó.
B6: Cung cấp hóa chất não
B6 đóng vai trò tổng hợp các chất dẫn truyền thần kinh – là các chất hóa học ra hiệu cho các tế bào thần kinh hoạt động khi truyền giữa các tế bào. Các chất dẫn truyền thần kinh lưu thông theo các mạch phức tạp khắp não bộ, do đó, các bác sĩ trong lĩnh vực tâm thần học thường kê đơn thuốc để tác động và thay đổi chúng.
Khi thừa hoặc thiếu một máy phát nhất định, có hai khả năng xảy ra: một là các tế bào có thể không truyền tín hiệu, hai là các tế bào có thể truyền tín hiệu quá mức hoặc không phù hợp.
Do đó, B6 có liên quan đến việc cung cấp đủ lượng chất dẫn truyền thần kinh, đảm bảo rằng quá nhiều chất dẫn truyền thần kinh nhất định không tích tụ và trở nên độc hại, cũng như duy trì cảm giác và nhận thức thần kinh xúc giác bình thường của một người.
B12: Giữ tín hiệu chạy trơn tru
Cuối cùng, giống như B1, B12 có liên quan đến việc tái tạo các dây thần kinh, đặc biệt là với một thành phần quan trọng gọi là myelin. Các tế bào thần kinh gửi xung điện xuống các đường ray được lót bằng vật liệu dẫn điện này. Không có myelin, dây thần kinh sẽ mất đặc tính dẫn điện và việc truyền điện trở nên bị lỗi, giống như dây điện bị mòn.
Tổng hợp lại, bạn có thể “cảm ơn” các vitamin B1, B6 và B12 vì đã hỗ trợ hệ thần kinh và ngăn chặn nhiều loại vấn đề về khả năng chú ý, trí nhớ, tâm trạng và thậm chí cả khả năng kiểm soát cơ hoặc cảm giác đau.
Bây giờ bạn đã biết…
Các tình trạng mãn tính, bao gồm bệnh thần kinh ngoại biên và các cơn đau liên quan, đang gia tăng ở Hoa Kỳ. Một điều quan trọng cần ghi nhớ là những tình trạng như vậy thường có tiền chất từ lối sống và chế độ ăn uống.
Vitamin B rất cần thiết cho tất cả chúng ta. Ngoài ra, một số kiểu người cần chú ý đến lượng vitamin B hấp thụ vì lợi ích bảo vệ thần kinh của nó. Những người sau đây nên đặc biệt thận trọng về lượng vitamin B hấp thụ:
- Những người có chế độ ăn kiêng đặc biệt: Mọi người nhận được 8 loại vitamin B từ thực phẩm có nguồn gốc động vật như thịt, sữa và trứng. Các loại thực phẩm khác như rau lá xanh đậm và ngũ cốc nguyên hạt cũng chứa một số vitamin B. Đặc biệt, những người theo chế độ ăn chay, low-carb hoặc chế độ ăn kiêng đặc biệt khác có thể cần bổ sung vitamin B (đặc biệt là B-12, loại không có sẵn từ thực vật).
- Những người mắc bệnh tiểu đường, các vấn đề về mạch máu và các bệnh tự miễn dịch: Những trường hợp này có thể khiến việc cung cấp các chất dinh dưỡng thiết yếu cho hệ thần kinh, cũng như bản thân việc truyền tín hiệu thần kinh, gặp vấn đề. Để đảm bảo não bộ và cơ thể khỏe mạnh cũng như giảm thiểu nguy cơ biến chứng, bạn nên coi vitamin B như một phần trong chế độ chăm sóc sức khỏe thường xuyên của mình.
- Người lớn tuổi: Khi con người già đi, việc hấp thụ chất dinh dưỡng một cách hiệu quả có thể trở nên khó khăn hơn. Do đó, việc bổ sung vitamin B có thể là sự bổ sung có giá trị cho những người lớn tuổi.
Trong mọi trường hợp một cá nhân đang sử dụng các loại thuốc chuyên dụng, tốt nhất nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bổ sung vitamin B.
Vitamin B như một biện pháp phòng ngừa, không phải là liều thuốc thần kỳ
Thay vì xử lý một vấn đề sau khi nó xảy ra, bạn nên chú ý đến các yếu tố dinh dưỡng hàng ngày như vitamin B, những yếu tố này có tác động đáng kể đến hệ thống của chúng ta ở cấp độ sinh hóa. Vitamin B, đặc biệt là B12, thường liên quan đến các tình trạng như mệt mỏi, bệnh Alzheimer, bệnh tim, v.v.
Tuy nhiên, trong khi vitamin B đóng vai trò trong quá trình tái tạo cơ thể, nó không nhất thiết phải là liều thuốc thần kỳ để đẩy lùi bệnh tật ở giai đoạn sau. Thay vào đó, tốt hơn hết hãy coi chúng là những thực phẩm bổ sung tốt cho sức khỏe để ngăn ngừa bệnh tật. Quay lại ví dụ tương tự về ô tô trước đó: Thay dầu thường xuyên có thể giúp ô tô hoạt động tốt, nhưng không có dầu động cơ nào có thể khắc phục được một hộp số đã bị hỏng.
Vì vậy, trong thời đại mạng xã hội, internet, điện thoại di động – hãy dành chút thời gian để hướng sự tập trung của bạn vào bên trong. Hãy chú ý đến mạng lưới quan trọng nhất: hệ thống thần kinh của bạn!
Theo Robert Backer – The Epoch Times
Chấn Hưng biên dịch
Robert Backer, Tiến sĩ, là nhà tâm lý học, nhà thần kinh học, nhà nghiên cứu học thuật và nhà tư vấn. Công việc của anh đã trải rộng trên nhiều tổ chức, bao gồm Đại học Pennsylvania, Đại học Delaware, Columbia, Yale, NYU và NIH. Anh có chuyên môn về các lĩnh vực tâm lý học lâm sàng và chăm sóc sức khỏe, cũng như tâm lý xã hội, nhận thức và tổ chức. Anh cũng thích nghệ thuật cổ điển phương Đông và phương Tây, thiền định và khám phá tiềm năng con người.
NTD Việt Nam