Vào ngày 17/10, Rob Stammes, một nhà khoa học công dân người Na Uy, đã phát hiện ra một dao động từ tính hiếm gặp trong từ trường Trái đất từ đài quan sát thời tiết không gian của ông ở Lofoten, Na Uy. Hình minh họa sóng dao động dọc theo các cạnh của từ quyển Trái đất. (Ảnh: NASA)
Trong căn phòng yên tĩnh, bạn thậm chí có thể nghe thấy tiếng một chiếc đinh ghim rơi. Và nhà khoa học công dân Na Uy Rob Stammes vừa phát hiện một điều tương tự trong từ trường Trái đất.
Stammes, người điều hành một đài quan sát thời tiết không gian ở Lofoten, Na Uy, cho biết: “Lúc sự việc xảy ra, xung quanh rất yên tĩnh” . Vào ngày 17/10, trong khi kim từ kế của ông đang trỏ theo đường thẳng và cho thấy hoạt động địa từ ở mức rất thấp, thì nó đột nhiên phát hiện từ trường Trái đất bắt đầu rung lên.
Ông nói: “Một dao động từ rất ổn định chu kỳ khoảng 25 giây xuất hiện trong bản ghi của tôi và kéo dài hơn 20 phút. Thật tuyệt vời khi thấy từ trường dao động qua lại khoảng 0,1 độ, từ đỉnh này sang đỉnh khác”.
Loại dao động này rất hiếm, nhưng nó đã từng xảy ra trước đây. Các nhà nghiên cứu gọi nó là “xung liên tục” – hay gọi tắt là “Pc”. Sóng Pc được phân thành 5 loại tùy theo chu kỳ của chúng, và sóng mà Stammes ghi lại được thuộc loại Pc3.
Theo Space Weather, nguyên nhân của con sóng này có thể là một cơn gió Mặt trời thổi nhẹ. Hãy tưởng tượng rằng bạn thổi một tờ giấy và khiến nó rung lên. Gió mặt trời có thể có tác động tương tự như vậy đối với từ trường của Trái đất. Sóng Pc3 về cơ bản là những rung động lan truyền xuống hai bên từ quyển của hành tinh chúng ta bị kích thích bởi gió Mặt trời.
Stammes là người quan sát lâu năm về sóng Pc. Thông thường, ông sẽ quan sát được chúng trong các giai đoạn Cực tiểu Mặt trời khi “căn phòng yên tĩnh” hàng tháng trời. “Việc ghi lại một sự kiện như vậy gần với Cực đại Mặt trời là một điều bất ngờ”, ông nói.
Sóng Pc3 vốn chỉ có thể nghe thấy trong những khoảnh khắc yên tĩnh, nhưng nó cũng có thể khiến sự yên tĩnh chấm dứt. Các dao động đôi khi truyền khắp từ trường Trái đất và gây ra một sự mất ổn định ở đuôi từ quyển của hành tinh chúng ta, tạo tiền đề cho sự kết nối lại từ trường và các cơn bão địa từ.
Tuy nhiên, điều đó đã không xảy ra vào ngày 17/10, từ quyển rung lên và lại yên tĩnh trở lại.
Theo spaceweatherarchive
NTD Việt Nam