Nghiên cứu cho thấy, công nghệ quét mắt 3D mới có thể tiết lộ thông tin quan trọng về sức khỏe của thận, từ đó cách mạng hóa phương pháp theo dõi bệnh thận. (Wikimedia Commons)
Nghiên cứu cho thấy, công nghệ quét mắt 3D mới có thể tiết lộ thông tin quan trọng về sức khỏe của thận, từ đó cách mạng hóa phương pháp theo dõi bệnh thận.
Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature Communications, cho biết công nghệ này có tiềm năng hỗ trợ chẩn đoán sớm bệnh thận. Trên thực tế, các xét nghiệm sàng lọc hiện nay thường không thể phát hiện bệnh thận cho đến khi bệnh nhân mất ít nhất một nửa chức năng thận.
Cơ chế hoạt động?
Tất cả bắt đầu bằng việc quét 3D võng mạc, nằm phía sau mắt đồng thời chịu trách nhiệm cảm nhận ánh sáng và gửi tín hiệu đến não.
Các nhà nghiên cứu tin rằng những hình ảnh này cung cấp một cách để dự đoán sức khỏe của thận vì cấu trúc của mắt và thận khá tương tự nhau. Với quá trình quét 3D, sử dụng hình ảnh có độ phóng đại cao, các nhà nghiên cứu có thể phát hiện những thay đổi ở võng mạc.
Bằng cách chụp ảnh 3D của võng mạc thông qua phương pháp chụp cắt lớp mạch lạc quang học (OCT), các nhà nghiên cứu có thể biết được bệnh thận mãn tính của bệnh nhân đã tiến triển đến mức nào.
Sau đó, họ kiểm tra hình ảnh của 204 bệnh nhân. Các bệnh nhân tham gia nghiên cứu đang mắc bệnh ở những giai đoạn khác nhau, gồm cả những người từng được cấy ghép.
So sánh hình ảnh quét võng mạc của 86 người khỏe mạnh, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người mắc bệnh thận có võng mạc mỏng hơn so với những người khỏe mạnh.
Cụ thể, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người mắc bệnh thận mãn tính bị mỏng màng đệm. Khi chức năng thận suy giảm, võng mạc cũng trở nên mỏng hơn. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu lưu ý rằng sau khi ghép thận, võng mạc đã lấy lại độ dày, đảo ngược xu hướng. Họ cũng quan sát thấy rằng những bệnh nhân mắc các dạng bệnh nghiêm trọng nhất sẽ có võng mạc dày lên nhanh chóng sau khi cấy ghép.
Mối quan hệ thận – mắt
Thận và mắt giống nhau cả về chức năng và cấu trúc. Cả cầu thận (cụm các đầu dây thần kinh ở thận nơi các chất thải được lọc từ máu) và màng đệm (lớp mạch máu giữa võng mạc và củng mạc – vùng màu trắng bên ngoài của nhãn cầu – duy trì nhiệt độ và thể tích của mắt) đều có mạng lưới mạch máu với cấu trúc tương tự nhau. Cả hai cơ quan đều có chung hệ thống renin-angiotensin-aldosterone (RAAS), chịu trách nhiệm điều chỉnh lượng máu, cân bằng điện giải, v.v.
Bởi vì hai cơ quan này rất giống nhau về chức năng và cấu trúc nên khi một cơ quan bắt đầu xấu đi, các nhà nghiên cứu đưa ra giả thuyết rằng cơ quan kia cũng bắt đầu xấu đi. Bệnh có thể bắt nguồn từ thận nhưng cũng có thể phát triển ở mắt, đó là lý do tại sao nhiều người bị suy thận mãn tính nhận thấy những thay đổi về thị lực của họ, đặc biệt là khi bệnh tiến triển.
Thay đổi ‘cuộc chơi’ trong chẩn đoán bệnh thận
Bệnh thận mãn tính là một vấn đề sức khỏe toàn cầu và đang tiếp tục gia tăng. Theo nghiên cứu, tỷ lệ lưu hành của nó từ năm 1990 – 2017 đã tăng 30%. Chỉ riêng ở Hoa Kỳ, ước tính có 37 triệu người, tương đương khoảng 15% dân số, mắc bệnh này.
Bệnh thận mãn tính thường xấu đi theo thời gian. Khi không được điều trị, nó có thể tiến triển thành suy thận và bệnh tim mạch sớm. Bệnh nhân mắc bệnh thận mãn tính trước lọc máu thường tử vong vì bệnh tim mạch trước khi bị suy thận. Hơn nữa, ghép thận thường là phương pháp điều trị duy nhất làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và cứu sống họ.
Hiện nay, bệnh thận mãn tính được chẩn đoán bằng xét nghiệm máu, nước tiểu và thường được phát hiện khi xét nghiệm định kỳ. Thông thường, bệnh thận mãn tính giai đoạn đầu không có triệu chứng rõ rệt. Tuy nhiên, thử nghiệm 3D mới có thể chỉ ra những thay đổi trong lớp võng mạc ngay cả khi bệnh đang ở giai đoạn đầu.
Những người có nguy cơ mắc bệnh thận mãn tính nên được xét nghiệm thường xuyên, bao gồm cả những người mắc các bệnh sau:
- Huyết áp cao.
- Bệnh tiểu đường.
- Chấn thương thận cấp tính, chẳng hạn như tổn thương thận đột ngột khiến chúng ngừng hoạt động bình thường.
- Bệnh tim mạch.
- Các tình trạng khác của thận, bao gồm sỏi thận, phì đại tuyến tiền liệt hoặc lupus.
- Tiền sử gia đình mắc bệnh thận mãn tính.
- Protein hoặc máu trong nước tiểu của họ không rõ nguyên nhân.
- Còn trẻ và chỉ có một quả thận.
- Dùng thuốc lâu dài có thể ảnh hưởng đến thận.
Theo Amie Dahnke – The Epoch Times
Hoàng Tuấn biên dịch
Amie Dahnke là một nhà văn và biên tập viên tự do sống ở California. Trong suốt một thập kỷ, cô thường viết báo chí cộng đồng và các nội dung tin tức liên quan đến chăm sóc sức khỏe, đồng thời giành được Giải thưởng Nhà xuất bản Báo chí California cho tác phẩm của mình.
NTD Việt Nam