Hình ảnh minh hoạ về sao chổi tối đang bay trong không gian. (Hình ảnh: Pixabay)
Một loại đá không gian kỳ lạ được gọi là “sao chổi tối” có đặc tính của cả tiểu hành tinh và sao chổi có thể gây ra mối đe dọa lớn hơn cho Trái đất.
Nghiên cứu mới cho thấy những vật thể bí ẩn, gần như vô hình được gọi là “sao chổi tối” có thể gây ra mối đe dọa lớn hơn cho Trái đất so với cách suy nghĩ của nhà khoa học.
Thông thường, sao chổi rất khác biệt với các tiểu hành tinh. Sao chổi đến từ vùng ngoài cùng của hệ mặt trời, nơi nhiệt độ đủ thấp để cho phép các phân tử như nước đóng băng. Mặc dù sao chổi thường có quỹ đạo ổn định, nhưng đôi khi chúng có thể bị nhiễu loạn do tương tác hấp dẫn với các hành tinh khổng lồ, khiến một số trong chúng chuyển động xoắn ốc về phía bên trong hệ mặt trời. Khi đó, sức nóng từ mặt trời sẽ khiến chúng tan rã – một quá trình tạo nên những chiếc đuôi đặc trưng của sao chổi.
Mặt khác, các tiểu hành tinh thường tồn tại bên trong hệ mặt trời, thường là giữa Sao Hỏa và Sao Mộc. Chúng là những tảng đá không gian, cứng hơn nhiều so với sao chổi. Đôi khi chúng cũng rơi vào những quỹ đạo không ổn định khiến chúng đến gần Trái đất một cách nguy hiểm.
Nhưng theo tờ Live Science, có một loại đá không gian thứ ba kỳ lạ mà các nhà thiên văn học mới chỉ bắt đầu xác định gần đây: sao chổi tối, hoạt động giống như cả tiểu hành tinh và sao chổi. Trong một bài báo được chấp nhận đăng trên tạp chí Arxiv vào ngày 01/7 mới đây, một nhóm các nhà thiên văn học đã cố gắng xác định nguồn gốc bí ẩn của chúng.
Sao chổi tối chỉ có đường kính vài chục km, chúng không cho thấy sự thoát khí hoặc bay hơi của các nguyên tố dễ bay hơi như nước. Nhưng chúng không di chuyển theo quỹ đạo hoàn hảo, chúng thể hiện ra sự gia tốc “không trọng lực” (nongravitational), tức là có một số lực khác có khả năng tác động vào quỹ đạo của chúng.
Tất cả các vật thể nhỏ trong hệ mặt trời, kể cả các tiểu hành tinh, đều có một lượng gia tốc không trọng lực nào đó, nhưng các nhà thiên văn học thường có thể xác định được nguyên nhân. Ví dụ, các tiểu hành tinh bị mặt trời làm nóng không đều, gây ra sự dịch chuyển nhỏ nhưng có thể đo lường được trong quỹ đạo của chúng.
Các nhà nghiên cứu phát hiện rằng gia tốc phi trọng lực của sao chổi tối không tương thích với sự gia nhiệt không đều, do đó phải có một nguồn gia tốc khác. Nhóm nghiên cứu cho rằng các sao chổi tối thực sự đang phát thải ra nhiều khí hơn, có thể gây ra gia tốc phi trọng lực của chính nó, ở mức không thể phát hiện được.
Các sao chổi tối cũng quay rất nhanh, điều đó có nghĩa là chúng phải có đủ nội lực để không bị xé nát. Từ đó, các nhà nghiên cứu kết luận rằng sao chổi tối có thành phần tương tự tiểu hành tinh và có lẽ là kết quả của sự phân mảnh của một vật thể lớn hơn.
Dựa trên những bằng chứng này, các nhà nghiên cứu nghi ngờ rằng các sao chổi tối có khả năng bắt nguồn từ vành đai tiểu hành tinh chính giữa Sao Hỏa và Sao Mộc và bị xáo trộn khỏi quỹ đạo của chúng thông qua tương tác hấp dẫn với Sao Thổ. Vì vậy, sao chổi tối có thể là tiểu hành tinh, nhưng chúng chứa một lượng phân tử giống như nước, có thể bay hơi khi các vật thể đi vào bên trong hệ mặt trời.
Quỹ đạo không ổn định của sao chổi tối và sự kết hợp các đặc tính kỳ lạ của chúng khiến chúng trở thành vật thể gần Trái đất đặc biệt nguy hiểm.
Để bảo vệ Trái đất, chúng ta sẽ cần nghiên cứu sâu và chi tiết hơn các sao chổi tối để có thể phát hiện chúng sớm hơn và dự đoán hướng chuyển động trong tương lai của chúng.
NTD Việt Nam