Tại sao chúng ta luôn thèm ‘đồ ăn dễ chịu’ vào mùa đông?

Kết nối ruột với não trong cơ thể là một trong những biện pháp hữu hiệu để đối phó với sự thay đổi của cảm xúc và thời tiết.

Khi mùa đông đến, nhiều người trong chúng ta bị thu hút bởi những bát mì ống phô mai, bánh pudding, súp nóng và socola nóng với kẹo dẻo…

Những thức ăn này và những thức ăn khác có thể làm cho chúng ta cảm thấy dễ chịu. Nhưng tại sao? Và tại sao chúng ta lại thèm chúng vào mùa đông mà không phải vào mùa hè?

Nghiên cứu cho chúng ta biết có ba lý do chính đáng.

Ba lý do khiến cơ thể thèm những “đồ ăn dễ chịu” vào mùa đông

1. Ruột ‘nói’ với não

Từ lĩnh vực tâm thần học dinh dưỡng, chúng ta biết rằng dạ dày sản xuất ra “các chất hóa học hạnh phúc” dopamin và serotonin.

Khi chúng ta ăn, cơ thể diễn ra một quá trình phức tạp liên quan đến não, tức là những chất hóa học thần kinh nói trên kích hoạt cảm giác hạnh phúc và khỏe mạnh.

Những hóa chất hạnh phúc này cũng được tạo ra khi chúng ta tập thể dục và tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, vốn dĩ ánh sáng này sẽ giảm vào mùa đông.

Điều đó dẫn đến sự thay đổi trong sự cân bằng tốt giữa vi khuẩn tốt và xấu sống trong dạ dày, và do đó, làm thay đổi mối quan hệ giữa ruột và não.

Vì vậy, vào mùa đông khi chúng ta ăn những món yêu thích, cơ thể sẽ nhận được một lượng lớn hóa chất hạnh phúc được gửi từ ruột đến não. Điều này khiến chúng ta cảm thấy hạnh phúc và mãn nguyện.

2. Một cơ chế sinh học được lập trình

Lý do thứ hai khiến chúng ta thèm đồ ăn ngọt trong mùa đông có thể là do vào thời tiền sử, mùa đông khắc nghiệt khiến những người có mỡ thừa trên cơ thể lớn hơn có nhiều khả năng sống sót hơn.

Do đó, thèm ăn thực phẩm giàu carbohydrate và đường là một cơ chế bảo vệ tự nhiên.

Mặc dù chúng ta không còn sống trong những hang động hoặc phải tự mình tìm kiếm thức ăn như thời tiền sử, nhưng cảm giác thèm ăn trong mùa đông vẫn có thể được lập trình trong cơ chế sinh học của chúng ta.

3. Tâm lý, ái dục, tâm trạng

Lý thuyết học tập xã hội cho biết mọi người học hỏi lẫn nhau thông qua quan sát, bắt chước và mô hình hóa.

Trong bối cảnh thèm ăn, điều này cho thấy những gì cha mẹ đưa cho chúng ta vào mùa đông khi còn nhỏ có tác động đáng kể đến những gì chúng ta chọn ăn vào mùa đông khi trưởng thành.

Các nghiên cứu về tâm lý đằng sau việc thèm các loại đồ ăn dễ chịu cho biết, thức ăn dạng này có thể đóng một vai trò trong việc giảm bớt sự cô đơn và thúc đẩy những suy nghĩ tích cực về giao tiếp xã hội thời thơ ấu.

Một cách tự nhiên, chúng ta thường cảm thấy tâm trạng kém hơn vào mùa đông và sự tiêu cực này có liên quan đến việc ăn uống theo cảm xúc.

Vào mùa đông, do trời tối và lạnh hơn, chúng ta có xu hướng ở trong nhà lâu hơn và “tự điều trị” bằng các loại thực phẩm giàu carbohydrate hoặc đường.

Những loại thực phẩm này giải phóng glucose thẳng vào não, mang lại cảm giác hạnh phúc tức thì khi chúng ta cảm thấy lạnh, buồn, mệt mỏi hoặc buồn chán.

Lựa chọn “thực phẩm dễ chịu” tốt cho sức khỏe

Đành rằng chúng đem lại sự dễ chịu nhất định, nhưng các dạng thực phẩm này thường bị đánh giá không tốt vì chúng giàu năng lượng và calo; có thể chứa nhiều đường, chất béo và carbohydrate tinh chế.

Những loại thực phẩm này thường liên quan đến tình trạng tăng cân vào mùa đông, thậm chí nếu bạn ăn quá nhiều trong thời gian dài, có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và tiểu đường.

Tuy nhiên, không phải tất cả các loại thực phẩm kiểu này đều được tạo ra như nhau, cũng như không phải tất cả chúng đều có hại cho sức khỏe của cơ thể.

Bạn có thể tìm được cảm giác thoải mái tương tự từ các loại thực phẩm mùa đông có chứa các thành phần tốt cho bạn.

Ví dụ, một bát súp thịnh soạn với một lát bánh mì ngũ cốc nguyên hạt có thể cung cấp mọi thành phần cần thiết để tối ưu sức khỏe thể chất và tâm lý.

Bát hấp ớt và cà ri có thể tăng cường miễn dịch bằng cách tận dụng các đặc tính làm ấm của chúng.

Tất cả các loại trái cây họ cam quýt vào mùa đông cũng là một cách tuyệt vời để có được lượng đường tốt cho sức khỏe.

Nếu bạn đang thèm thứ gì đó giàu carbohydrate, hãy thử đổi sang các loại ngũ cốc nguyên hạt để giảm cảm giác thèm ăn carbohydrate.

Nếu bạn thèm socola nóng, hãy thử thay bột cocoa bằng cacao (cacao là một dạng “tinh khiết” của socola, nghĩa là nó thô và ít bị chế biến hơn bột cocoa), loại có hàm lượng vitamin và khoáng chất cao hơn.

Ăn uống theo sự mách bảo của cơ thể

Tin tốt cho tất cả chúng ta, những người thèm đồ ăn thoải mái vào mùa đông nên tuân theo trực giác – ăn khi đói, dừng khi no và lắng nghe cơ thể đang bảo bạn ăn gì.

Ăn uống theo cách này có thể khiến bạn hài lòng hơn với hình ảnh cơ thể của mình, cảm thấy tâm lý tốt hơn và ít có khả năng mắc chứng ăn uống không điều độ.

Vì vậy, mùa đông là thời điểm lý tưởng để bạn ở cạnh người thân và thưởng thức các món ăn lành mạnh hơn cho nhu cầu và sở thích của chính bạn.

Nhờ đó, bạn có thể loại bỏ cảm giác tội lỗi về thức ăn và lắng nghe tốt hơn những gì mà cơ thể đang cố gắng gửi đến bạn.

Bài viết này ban đầu được xuất bản trên The Conversation.

Theo The Epoch Times
Hoàng Tuấn biên dịch

Bạn bình luận gì về tin này?