Theo một nghiên cứu mới, trẻ sơ sinh được sinh ra từ những bà mẹ mắc bệnh COVID-19 nghiêm trọng, nguy kịch khi mang thai, sẽ có nguy cơ bị chậm phát triển thần kinh cao gấp 10 lần trong ba năm đầu đời.
Một nghiên cứu gần đây được công bố trên tạp chí Nature, cho thấy trẻ sơ sinh tiếp xúc với SARS-CoV-2 trong tử cung có tỷ lệ mắc chậm phát triển thần kinh trong ba năm đầu đời cao gấp 10 lần so với trẻ không tiếp xúc. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng sự phát triển ngôn ngữ là lĩnh vực bị ảnh hưởng nhiều nhất.
Trong đại dịch COVID-19, các nhà nghiên cứu đã đánh giá trẻ em sinh ra từ những bà mẹ bị nhiễm SARS-CoV-2 trong thai kỳ và so sánh kết quả phát triển thần kinh với trẻ em không tiếp xúc sinh trước đại dịch ở Los Angeles và Rio de Janeiro, Brazil.
Xét nghiệm đánh giá sự phát triển thần kinh, được thực hiện trên 300 trẻ em thuộc hai nhóm: nhóm 1 gồm 172 trẻ từ 5 đến 30 tháng tuổi, bị phơi nhiễm với COVID-19 trong khoảng thời gian từ tháng 4 năm 2020 đến tháng 12 năm 2022; nhóm 2 gồm 128 trẻ từ 6 đến 38 tháng tuổi, không bị phơi nhiễm (nhóm đối chứng).
Trong số 172 trẻ có tiếp xúc với COVID-19 từ trong tử cung, 128 trẻ đã hoàn thành các bài đánh giá Thang đo sự phát triển trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ Bayley (Bayley-III), 44 trẻ đã hoàn thành “Bảng câu hỏi về độ tuổi và giai đoạn” (ASQ-3) và 36 trẻ đã hoàn thành cả hai bài đánh giá.
Bài đánh giá Bayley-III kiểm tra năm lĩnh vực phát triển cơ bản như nhận thức, ngôn ngữ, cảm xúc xã hội, vận động và hành vi thích ứng. Trong khi đó, ASQ là một công cụ sàng lọc, được các bác sĩ và nhà giáo dục sử dụng để xác định tình trạng chậm phát triển (DD) và sự tiến bộ của trẻ từ sơ sinh đến 6 tuổi, dựa trên thông tin khảo sát do cha mẹ cung cấp. Trong số 172 trẻ em bị phơi nhiễm, 97 trẻ có các bà mẹ ở Los Angeles và 75 trẻ có mẹ đến từ Brazil.
Theo nghiên cứu, 12 trong số 128 trẻ em (9,4%) thuộc nhóm tiếp xúc với COVID-19 bị chậm phát triển so với chỉ 2 em trong số 128 trẻ em (1,6%) thuộc nhóm đối chứng. Các trẻ đều ở trong cùng một môi trường. Đây là một “ phát hiện có ý nghĩa thống kê”. Trong số 44 trẻ tiếp xúc với COVID-19 đã hoàn thành cả hai bài đánh giá, 8 trẻ bị chậm phát triển.
Hơn nữa, trẻ em Brazil có nhiều khả năng bị chậm phát triển hơn trẻ em sinh ra bởi các bà mẹ ở Mỹ. Theo nghiên cứu, có 12% trẻ em từ 6 đến 8 tháng tuổi trong nhóm phơi nhiễm bị chậm phát triển so với chỉ 2,6% ở nhóm đối chứng. Trong nhóm trẻ sống ở Hoa Kỳ, có 5,7% trẻ em bị phơi nhiễm, chậm phát triển so với không có trẻ nào trong nhóm đối chứng.
Các tác giả của bài báo viết: “Khi cùng xét đến cả hai công cụ đánh giá (Bayley-III và ASQ-3), thì có 12% trong số 172 trẻ em bị phơi nhiễm (đến cả từ LA và Rio) đều bị DD”. Họ nói thêm rằng ở những quần thể đối chứng khỏe mạnh, tình trạng chậm phát triển ở mức độ này là “khá hiếm gặp”.
Những yếu tố góp phần
Theo nghiên cứu, có những khác biệt đáng kể giữa nhóm tham gia nghiên cứu tại Mỹ và Brazil. Mẹ bầu ở Mỹ có nhiều khả năng lớn tuổi hơn và có nguồn gốc chủng tộc/dân tộc đa dạng. Họ cũng có tỷ lệ mắc bệnh đi kèm cao hơn.
Các bà mẹ Brazil chủ yếu là người da đen hoặc có nguồn gốc chủng tộc/dân tộc hỗn hợp, và tất cả những người tham gia đều được hưởng dịch vụ chăm sóc sức khỏe do chính phủ tài trợ.
Đáng chú ý là 30,4% bà mẹ ở Mỹ đã được tiêm vaccine COVID-19 trước khi nhiễm bệnh, trong khi các bà mẹ Brazil thì không được tiêm chủng trước đó. Hơn nữa, 8,8% bà mẹ ở Mỹ mắc COVID-19 nặng so với 34,6% bà mẹ ở Brazil.
Ngoài những khác biệt về nhân khẩu học, các tác giả lưu ý rằng sinh non là một yếu tố rủi ro gây chậm phát triển. Tuy nhiên, sinh non và nhẹ cân thường gặp hơn ở trẻ sơ sinh sinh ra từ những bà mẹ có triệu chứng COVID-19.
Cuối cùng, kết quả cho thấy phát triển ngôn ngữ là lĩnh vực bị ảnh hưởng nhiều nhất ở trẻ sơ sinh tiếp xúc với virus, nhưng có cuộc tranh luận đáng kể về việc liệu điều này là do tiếp xúc với COVID-19 trong tử cung hay các biện pháp phòng chống đại dịch như phong tỏa, thiếu tương tác giữa cha mẹ và trẻ, trầm cảm sau sinh và việc đeo khẩu trang.
Các tác giả cho biết các tình huống đại dịch có thể giải thích cho việc trẻ đạt điểm trung bình thấp hơn trong các bài đánh giá, nhưng một số điểm số lại tương quan với chậm phát triển nghiêm trọng đòi hỏi phải điều tra thêm.
Các nghiên cứu cho rằng có thể có một số yếu tố tác động khác
Những tác động lâu dài về phát triển thần kinh ở trẻ em sinh ra từ những phụ nữ bị nhiễm SARS-CoV-2 trong thai kỳ vẫn chưa được hiểu rõ, nhưng dữ liệu cho thấy mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng ở mẹ và việc nó xảy ra trong tam cá nguyệt thứ nhất, thứ hai hoặc thứ ba có thể quyết định trẻ sơ sinh có dễ bị chậm phát triển hơn không.
Lấy ví dụ, một nghiên cứu vào tháng 4 năm 2023 trên tạp chí JAMA Network Open, tiến hành trên 407 trẻ em, đã không tìm thấy một mối liên hệ nào giữa việc phơi nhiễm SARS-CoV-2 trước khi sinh với sự phát triển thần kinh của trẻ từ 5 đến 11 tháng tuổi. Các tác giả kết luận rằng, nhiễm SARS-CoV-2 nhẹ hoặc không có triệu chứng trong thai kỳ, sẽ không ảnh hưởng đến nhận thức, ngôn ngữ hoặc sự phát triển vận động của trẻ sơ sinh.
Trong một nghiên cứu thuần tập (cohort) tiến cứu, công bố vào tháng 5 năm 2022 trên BMC Pediatrics, các nhà nghiên cứu đã sử dụng ASQ-3 để kiểm tra tình trạng phát triển thần kinh của 298 trẻ sơ sinh có độ tuổi 10 đến 12 tháng, được sinh ra bởi những phụ nữ bị nhiễm SARS-CoV-2 trong thời kỳ mang thai.
Họ phát hiện ra rằng, nói chung, nguy cơ ảnh hưởng tới sự phát triển thần kinh của trẻ nghiêng về những bà mẹ bị nhiễm SARS-CoV-2, và nó xảy ra phổ biến hơn ở những bà mẹ bị nhiễm trùng trong ba tháng đầu và thứ hai của thai kỳ. Hơn nữa, trẻ bị ảnh hưởng nhiều hơn từ yếu tố thời điểm bà mẹ bị nhiễm SARS-CoV-2 chứ không bị ảnh hưởng bởi tuổi tác của mẹ, trình độ học vấn của cha mẹ hoặc mức độ nghiêm trọng của COVID-19.
Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí JAMA Pediatrics vào tháng 1 năm 2022, lại cho thấy không có sự khác biệt đáng kể về sự phát triển thần kinh, ở thời điểm 6 tháng tuổi, giữa trẻ sơ sinh có tiếp xúc với SARS-CoV-2 trong tử cung và những trẻ không bị phơi nhiễm, bất kể thời gian hoặc mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng.
Thay vào đó, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng tất cả trẻ sơ sinh sinh trong thời gian từ tháng 3 đến tháng 12 năm 2020 đều có điểm vận động thô, vận động tinh cũng như điểm cá nhân và xã hội “thấp hơn đáng kể” so với những trẻ sinh ra trước khi đại dịch COVID-19 bùng phát.
Các tác giả của bài báo kết luận: “Những phát hiện này cho thấy rằng việc sinh nở trong đại dịch COVID-19, chứ không phải do nhiễm SARS-CoV-2 ở mẹ, có liên quan đến sự khác biệt trong sự phát triển thần kinh ở 6 tháng tuổi”.
Theo Megan Redshaw, The Epoch Times
Tân Minh biên dịch
Megan Redshaw là một luật sư và nhà báo điều tra có nền tảng về khoa học chính trị. Cô cũng là một nhà trị liệu tự nhiên truyền thống với các chứng chỉ bổ sung về khoa học dinh dưỡng và thể dục.
NTD Việt Nam