Khi phát triển đến một mức độ nhất định, các tế bào ung thư sẽ đi vào máu, tuần hoàn đến các bộ phận trong cơ thể và tồn tại ở những nơi thích hợp, sau một thời gian, tế bào ung thư tích tụ ngày càng nhiều dẫn đến di căn xa. (Picryl)
Khi phát triển đến một mức độ nhất định, các tế bào ung thư sẽ đi vào máu, tuần hoàn đến các bộ phận trong cơ thể và tồn tại ở những nơi thích hợp, sau một thời gian, tế bào ung thư tích tụ ngày càng nhiều dẫn đến di căn xa.
Vì đau đầu, ông Yang, 62 tuổi, đến bệnh viện kiểm tra và phát hiện di căn não do ung thư phổi.
Ông đặc biệt bối rối: “Bác sĩ, tôi không có triệu chứng ho gì cả, tại sao tôi lại bị ung thư phổi?”
Bác sĩ cho biết, ung thư giai đoạn đầu thường không có triệu chứng, không đau cũng không ngứa, ít ai nghĩ rằng mình sẽ mắc bệnh ung thư, thời gian trôi qua, khi khối u rắn phát triển đến một mức độ nhất định, các tế bào ung thư di chuyển khắp nơi, chỉ khi đó các triệu chứng rõ ràng mới xuất hiện.
Một số bệnh ung thư biểu hiện triệu chứng ở vị trí ban đầu, trong khi một số bệnh lại biểu hiện triệu chứng ở vị trí di căn, mười người có thể có mười triệu chứng khác nhau.
Thông thường bệnh nhân chỉ nghĩ tới bệnh viện khi đã xuất hiện các triệu chứng rõ ràng, nhưng khi cơ thể xuất hiện triệu chứng, thì hầu hết bệnh ung thư đã ở giai đoạn giữa và cuối.
Giai đoạn ung thư quyết định tiên lượng, giai đoạn càng sớm thì hiệu quả điều trị càng tốt, giai đoạn càng muộn thì hiệu quả điều trị càng xấu. Nếu phát hiện ra ung thư thì các tế bào ung thư đã di căn khắp nơi, tạo thành một khối u ác tính, việc chữa trị triệt để gần như không thể.
Vậy ung thư di căn như thế nào?
Một số bệnh ung thư di căn qua máu, nguyên nhân khối u phát triển là do lượng máu cung cấp dồi dào trên bề mặt và bên trong khối u, khối u lấy chất dinh dưỡng từ máu, khi phát triển đến một mức độ nhất định, các tế bào ung thư sẽ đi vào máu, tuần hoàn đến các bộ phận trong cơ thể và tồn tại ở những nơi thích hợp, sau một thời gian, tế bào ung thư tích tụ ngày càng nhiều dẫn đến di căn xa.
Ung thư phổi di căn não, ung thư phổi di căn gan, ung thư dạ dày di căn gan, ung thư đại trực tràng di căn gan, ung thư vú di căn xương… hầu hết đều là di căn qua đường máu.
Một số bệnh ung thư có thể di căn trực tiếp thông qua cấy ghép, chẳng hạn như ung thư dạ dày, sau khi tế bào ung thư bong ra, chúng có thể cấy trực tiếp vào buồng trứng. Theo y văn, tỷ lệ di căn buồng trứng trong ung thư dạ dày là 0,3% đến 6,7%, một số nghiên cứu khám nghiệm tử thi báo cáo tỷ lệ mắc bệnh cao tới 33% đến 43,6%.
Một số bệnh ung thư di căn qua hệ bạch huyết. Tế bào ung thư xâm nhập vào mạch bạch huyết, đến các hạch bạch huyết cục bộ, hình thành khối u di căn và sau đó tiếp tục di căn đến hạch bạch huyết tiếp theo.
Hầu hết các bệnh ung thư rắn đều có thể di căn bạch huyết, chẳng hạn như ung thư dạ dày, ung thư phổi, ung thư tuyến tụy, ung thư gan, ung thư đại trực tràng, ung thư vú, v.v. Vì vậy, để xác định giai đoạn của các bệnh ung thư này, việc có di căn hạch hay không là rất quan trọng.
Cơ thể sẽ ra sao khi ung thư lan rộng?
1. Đau ở hai vùng trở lên
Đau là biểu hiện quan trọng của bệnh ung thư, ví dụ như ung thư gan có thể gây đau vùng gan, ung thư tuyến tụy có thể gây đau bụng giữa và trên, ung thư đại trực tràng có thể gây đau bụng dưới.
Theo thời gian, tế bào ung thư di căn xa sẽ gây đau tại vị trí di căn, ví dụ ung thư gan nếu ung thư gan xâm lấn cơ hoành bên phải sẽ gây đau vai phải, ung thư tuyến tụy xâm lấn đám rối sau phúc mạc sẽ gây đau thắt lưng. Sự di căn của ung thư đến gan sẽ gây đau ở vùng gan, còn ung thư vú di căn đến xương sẽ gây đau xương khắp cơ thể.
2. Giảm cân dần dần
Ung thư giai đoạn đầu không gây sụt cân nhưng khi ung thư tiếp tục phát triển hoặc thậm chí di căn, tình trạng sụt cân của bệnh nhân sẽ ngày càng rõ ràng, nhiều bệnh nhân ung thư gầy gò, thậm chí còn phát triển chứng suy nhược, điều này thường có nghĩa là ung thư đang ở giai đoạn tiến triển.
Ở giai đoạn này, tế bào ung thư lan rộng, chúng sẽ hấp thụ một lượng lớn chất dinh dưỡng từ cơ thể và liên tục thải ra độc tố, chất độc khiến cảm giác thèm ăn của người bệnh tiếp tục kém đi. Cộng với việc khối u tiêu thụ một lượng lớn dinh dưỡng, giảm cân một cách tự nhiên xảy ra.
3. Thiếu máu tiến triển
Ung thư giai đoạn muộn có thể gây thiếu máu, một mặt là mất máu do ung thư, chẳng hạn như ho ra máu do ung thư phổi, xuất huyết tiêu hóa do ung thư dạ dày, máu trong phân do ung thư đại trực tràng, chảy máu âm đạo do ung thư cổ tử cung…
Mất máu quá nhiều có thể gây ra thiếu máu xuất huyết, một mặt, ung thư hấp thu chất dinh dưỡng dẫn đến cơ thể thiếu chất dinh dưỡng, còn có thể gây thiếu máu, tình trạng thiếu máu này gọi là thiếu máu suy dinh dưỡng.
Bệnh nhân ung thư càng bị thiếu máu trầm trọng thì ung thư càng tiến triển nhanh đến giai đoạn sau.
4. Sưng hạch bạch huyết
Nhiều bệnh nhân đến bệnh viện vì vô tình chạm vào những cục u bề ngoài, sau khi đến bệnh viện khám, bác sĩ sẽ cho biết thứ họ chạm vào là hạch bạch huyết.
Nếu hạch cổ sưng tấy đột ngột, bạn nên cảnh giác với sự di căn của hạch bạch huyết từ các bệnh ung thư như ung thư tuyến giáp, ung thư phổi, ung thư thực quản, ung thư dạ dày…
Nếu hạch đột nhiên sưng to ở nách, bạn nên đi khám ngay và cảnh giác với sự di căn của các bệnh ung thư phổi, ung thư vú…
Nếu hạch bạch huyết đột nhiên sưng tấy ở háng, bạn nên cảnh giác với ung thư cổ tử cung.
Ngoài ra còn có một loại ung thư có thể gây sưng hạch khắp cơ thể, đó là ung thư hạch ác tính.
Tế bào ung thư có thể di căn xa qua hạch bạch huyết, đối với bệnh nhân ung thư, sự lan rộng của các hạch không đau phải được coi trọng.
Theo Wang He – Aboluowang
Bảo Vy biên dịch
NTD Việt Nam