Flanklin nói: “Tôi trước giờ chưa bao giờ trông thấy một người dậy sớm chăm chỉ, thận trọng, thành thật nào phàn nàn số mình không tốt”.
Con đường bằng phẳng dẫn lên sườn núi, nhưng con đường gồ ghề sẽ dẫn bạn lên tới đỉnh núi.
Con đường sự sống thực ra cũng giống nhau, bạn phải đi thật xa, phải làm những việc khó khăn nhưng có giá trị, con đường khó khăn nhưng có thể dẫn bạn đi xa hơn. Kỷ luật tự giác hiếm có nhất mà một người có được là càng khó khăn thì ta càng cố gắng đối mặt với nó.
1. Đi con đường khó khăn
Phúc âm Ma-thi-ơ trong Tân Ước của Kinh thánh cảnh báo thế giới rằng: “Hãy qua cửa hẹp mà vào, vì cửa rộng thì dẫn đến sự mất mát, kẻ vào đó cũng nhiều. Song cửa hẹp và đường chật thì dẫn đến sự sống đời đời, nhưng ít người tìm được lối ấy”.
Trên đời này, người ta thường chọn những việc dễ làm, nhưng con đường dễ dàng thường là ngõ cụt.
Một bậc thầy thực sự sẽ buộc mình phải chinh phục con đường khó khăn, san bằng con đường gồ ghề và tìm ra hướng đi cho chính mình.
Người sáng lập DJI, thương hiệu drone hàng đầu thế giới: Uông Thao, đã đưa DJI trở thành công ty dẫn đầu ngành chỉ sau chục năm, chiếm 70% thị trường máy bay không người lái tiêu dùng trên toàn cầu.
Sở dĩ DJI thành công như vậy là nhờ Uông Thao đã đưa ra quyết định đúng đắn nhất khi đối mặt với vô số ngã rẽ trong cuộc đời.
Ngã rẽ đầu tiên là chọn mô hình lợi nhuận cũ hay cạnh tranh trên thị trường.
Ở giai đoạn xưởng nhỏ trước đây, sản phẩm của DJI chủ yếu được bán cho các doanh nghiệp nhà nước. Chỉ cần một doanh nghiệp nhà nước đặt hàng, đội của Uông Thao sẽ trình diễn chuyến bay không người lái với lãnh đạo bên đó và họ có thể dễ dàng nhận được một số tiền rất lớn.
Nhưng Uông Thao nhận ra rằng tuy loại tiền này dễ kiếm nhưng tương lai của công ty sẽ bị hủy hoại bởi mô hình duy nhất này nên anh đã chủ động tham gia thị trường để cạnh tranh với các đối thủ khác.
Ngã rẽ thứ hai là tiếp tục bán phụ kiện hay chế tạo máy móc hoàn chỉnh.
Để làm phụ kiện, chúng ta chỉ cần đi theo con đường cũ từng bước một, nhưng nếu muốn phát triển một chiếc máy hoàn chỉnh như một hướng phát triển thì không có mẫu tham khảo và chưa có tương lai chưa rõ ràng.
Nhưng Uông Thao quyết định chế tạo toàn bộ cỗ máy, bởi vì con đường này tuy khó đi nhưng phía trước lại là đại dương xanh.
Lưu Nhuận từng viết: “Việc chọn con đường dễ dàng sẽ dần dần khiến bạn nghiện như dùng ma túy. Một khi bạn tìm được lý do hợp lý và nhất quán cho mình, bạn sẽ càng nghiện sự đơn giản và cuối cùng trở nên tầm thường”.
Người tầm thường sẽ thích tuân theo bản chất của mình và thèm muốn sự thoải mái, nhưng người xuất sắc thì luôn cố gắng vượt qua giới hạn bản thân mình.
Nó giống như việc nghiên cứu một dự án cho công ty, nếu bạn chỉ ghép một số tài liệu lại với nhau và biến nó thành dự án, nhưng người khác lại đang chạy khắp nơi để thực hiện các cuộc điều tra tại chỗ, để có thể lấy tài liệu cụ thể và chính xác nhất.
Có thể kết quả không chênh lệch nhiều nhưng khoảng cách giữa mọi người đang dần được nới rộng theo cách này.
Ví dụ, trong xu hướng video ngắn, nếu bạn tạo ra một số video thô thiển, còn một số người lại tạo ra những video tốn rất nhiều công sức, từ khâu viết kịch bản, quay phim, hậu kỳ. Nhưng video của bạn nếu đi theo xu hướng thì bạn vẫn thu được lợi nhuận. Nhưng sau khi bùn cát rơi xuống, mới rõ ai có thể tồn tại dài lâu.
Cuộc đời này có vô số con đường, nếu bạn chọn đối mặt với khó khăn và không bao giờ buông thả, bạn sẽ nhìn thấy cảnh đẹp nhất trên đỉnh núi.
2. Đọc những cuốn sách khó
Nhà văn Vương Mông vô cùng lo lắng về tình hình đọc sách ở thời đại hiện nay: “Những độc giả được đào tạo trên Internet ngày nay đều là những ‘trình duyệt’. Họ có thể tìm thấy bất cứ thứ gì họ muốn bằng cách gõ bàn phím và nhấp chuột. Nếu mở đủ cửa sổ, bạn có thể tham gia vào 15 trang tin tức trong một phút.”
Vương Mông tin rằng việc xem xét hời hợt như vậy sẽ khiến con người ngày càng thiếu suy nghĩ sâu sắc. Bởi vì những thông tin đó chỉ gây nên sự tò mò nhất thời chứ không thể khiến chúng ta trở nên chín chắn và trưởng thành hơn. Những cuốn sách đọc nhanh và dễ đọc cũng không thể khiến chúng ta tiến bộ hơn được.
Những cuốn sách thực sự mang lại nhiều lợi ích cho chúng ta chính là những kiệt tác mà các bậc tiền bối đã bỏ ra vô số công sức để tạo ra. Những cuốn sách này có thể mơ hồ và khó hiểu, nhưng mỗi từ đều rất tinh tế, ẩn chứa nội hàm sâu sắc.
Trong “Trăm Năm Cô Đơn”, nhiều người không thể tìm ra tên và mối quan hệ của bảy thế hệ trong gia đình, cũng như nhiều người không thể hiểu được thế giới của Marquez. Nhưng nếu bạn có thể đọc nó một cách tập trung, bạn có thể thấy một bản anh hùng ca tráng lệ.
Như Mạc Ngôn đã nói sau khi xem “Trăm Năm Cô Đơn”: “Tâm trạng không thể diễn tả được, giống như khi Marquez đọc Kafka ở Paris. Anh ấy rất thú vị và phi thường. Hóa ra tiểu thuyết có thể viết như thế này.”
Hay cuốn “Tư trị thông giám” phải mất mười chín năm để hoàn thành, với tổng cộng 294 thiên và hơn ba triệu từ, lượng thông tin khổng lồ đến nỗi ngay cả trong 17 năm đầu tiên xuất bản, chỉ có một người tên Vương Thắng Chi đọc qua.
Nhưng Kim Đồng đã nghiền ngẫm nó, ông đã viết nhiều bài xã luận sâu sắc trên tờ Minh Báo Nguyệt Khan hơn 30 năm.
Ông giải thích rằng: “Đó là vì ông đã đọc “Tư trị thông giám” hàng chục năm, điều đó giúp tôi hiểu được quy luật của lịch sử Trung Quốc. Hầu như tất cả người dân Trung Quốc cũng tuân theo luật này”.
Sở dĩ một số sách dễ hiểu là vì không có sự bổ sung kiến thức mới và nội dung trình bày vẫn nằm trong ranh giới nhận thức của bạn.
Còn một số cuốn sách khó đọc vì nó có thể giới thiệu những lĩnh vực kiến thức mà chúng ta chưa từng chạm tới, hoặc có thể giới thiệu một thế giới quan độc đáo, cái trước giúp làm phong phú hệ thống kiến thức, còn cái sau giúp phá bỏ những rào cản nhận thức.
Với tư cách là người sáng lập Vạn Khoa, bất cứ khi nào Vương Thạch được mời phát biểu, nhiều sinh viên kinh tế và quản lý đều xin lời khuyên về cách chọn sách.
Vương Thạch cho biết về cơ bản anh không đọc những cuốn sách bán chạy ngắn hạn, cuốn sách mà anh giới thiệu cho người khác nhiều nhất là: “Nghiên cứu lịch sử nhân loại” của Toynbee, anh kiên trì dành 8 tháng để đọc hết nó.
Vương Thạch thẳng thắn cho biết đây là cuốn sách đã “thay đổi thế giới quan của anh”, mỗi lần đọc anh sẽ có được nguồn cảm hứng mới trong cách nhìn về cuộc sống và các giá trị.
Trong thời đại ngày nay, việc đọc rời rạc đơn giản chỉ có thể thêm gạch ngói như một phần bổ sung cho hệ thống tri thức. Những gì thực sự có thể xây dựng nên một nền tảng kiến thức là những cuốn sách đã được lưu hành trong một thời gian dài.
Việc bị giới hạn trong những cuốn sách yêu thích cũng cản trở sự phát triển của cuộc sống mỗi người.
Chỉ bằng cách bình tĩnh đọc những tác phẩm kinh điển với mật độ kiến thức, tư duy và tích lũy cao, những cuốn sách tưởng chừng như khó này sẽ trở thành con đường trải nhựa dưới chân chúng ta.
3. Nghe những lời khó nghe
Năm 1983, Hoàng Vĩnh Ngọc viết thư cho đạo diễn kịch Tào Vũ, trong thư ông đã nói thẳng: “Tôi không thích vở kịch hậu giải phóng của anh, thậm chí không một chút nào.”
Sau khi nhận được bức thư, Tào Vũ coi nó như báu vật, cho vào album ảnh đọc đi đọc lại nhiều lần, cuối cùng mới đóng khung lên tường.
Sự thật thường khắc nghiệt. Những người yếu đuối làm ngơ trước điều này, nhưng những người có trái tim mạnh mẽ lại lấy nó làm động lực để tiến về phía trước. Quá nhiều lời ngọt ngào sẽ dễ khiến lòng người rối bời, lời nói chân thành tuy khó nghe nhưng lại có thể chỉ ra khuyết điểm.
Nếu một người muốn tiếp tục tiến bộ thì phải biết nhẫn nại và có thể lắng nghe những lời chỉ trích từ người khác.
Shakespeare đã nói: “Hãy nghe nhiều hơn, nói ít lại, chấp nhận lỗi lầm của mọi người nhưng hãy giữ nguyên phán quyết cuối cùng”.
Vào cuối những năm 1980, Sử Ngọc Trụ đã tạo ra một huyền thoại kinh doanh.
Chuỗi vốn bị đứt do đầu tư vào “Tòa nhà khổng lồ”, Sử Ngọc trụ nợ 250 triệu chỉ sau một đêm. Đối mặt với tình huống như vậy, Sử Ngọc Trụ đã đặc biệt tìm kiếm những bài báo lên án ông và đọc kỹ những phân tích và đánh giá của người khác về sự thất bại của ông từng chữ một.
Ông tổ chức một cuộc họp phê bình, để mọi người chỉ ra những thiếu sót cho mình, đồng thời tổng kết kinh nghiệm và bài học rút ra.
Sau hơn mười năm thăng trầm, từ sản phẩm chăm sóc sức khỏe, đầu tư ngân hàng đến trò chơi trực tuyến, Sử Ngọc Trụ đã xây dựng được một đế chế kinh doanh hùng vĩ vượt bậc.
Có một câu trong “Sự yếu đuối của con người” nói rằng: “Một bản chất của con người là không chấp nhận sự chỉ trích của người khác. Họ thích tìm đủ mọi lý do để bào chữa cho mình”.
Nếu bạn nghe những lời chỉ trích và chỉ nghĩ đến việc phản bác, bạn sẽ chỉ làm tâm trí mình trở nên u ám. Nhưng khi chúng ta mở lòng đón nhận ý kiến của người khác, chúng ta cũng chấp nhận một phiên bản tốt hơn của chính mình.
Yêu cầu cơ bản đối với sinh viên của trường đại học danh tiếng của Mỹ, Đại học Chicago, là: “Hãy làm những việc khó khăn, bởi vì nếu một người muốn đạt được điều gì thì anh ta phải làm những việc khó khăn.”
Vẻ đẹp của bình minh là ló dạng từ bóng tối sâu thẳm nhất. Nếu một người thực sự muốn tạo ra sự khác biệt, họ phải trau dồi bản thân trong nỗi đau.
Khi bạn chế ngự được bản chất ưa thích sự thoải mái của con người, hãy vượt qua ảo tưởng về thành công tức thời. Trên con đường đầy chông gai đó, bạn có thể đi chậm nhưng chắc chắn có thể đi xa nhất.
Thùy Dung biên tập
Nguồn: aboluowang (Vương Hòa)
Xem thêm
Vạn Điều Hay