Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng, trên bệnh nhân tiểu đường, fenofibrate làm giảm nguy cơ phải điều trị bệnh võng mạc và nguy cơ xuất hiện phù Hoàng điểm (Ảnh: Kateryna Kon/Shutterstock)
Theo một nghiên cứu mới của Oxford, cho thấy fenofibrate, loại thuốc thường được dùng để giảm cholesterol, có thể giúp ngăn ngừa bệnh mắt ở bệnh nhân tiểu đường.
Các nhà nghiên cứu thấy rằng bệnh nhân tiểu đường, có kèm theo bệnh võng mạc hoặc thoái hóa điểm vàng, nếu dùng fenofibrate trong vòng bốn năm, sẽ giảm được 27% tiến triển của bệnh mắt.
So với những người dùng giả dược, những người sử dụng loại thuốc này giảm được 6.5% nguy cơ (tuyệt đối) phải chuyển tiếp đi điều trị chuyên sâu.
Mặc dù fenofibrate thường được sử dụng để giảm cholesterol, nhưng nó cũng có tác dụng giảm viêm và bảo vệ mạch máu. Cả hai đặc điểm này đều có thể giúp cải thiện tình trạng mắt của bệnh nhân tiểu đường.
Những phát hiện này thuộc về nghiên cứu Giảm các Biến cố Bệnh Võng mạc không tăng sinh tại Scotland ( Lowering Events in Non-Proliferative Retinopathy in Scotland – LENS). Chúng được trình bày tại Hội nghị Khoa học lần thứ 84 của Hiệp hội Tiểu đường Hoa Kỳ (ADA) ở Orlando, Florida và được công bố đồng thời trên Tạp chí Bằng chứng Y khoa New England, ngày 21 tháng 6.
“Bệnh võng mạc tiểu đường vẫn là nguyên nhân gây mất thị lực hàng đầu và chúng ta cần có các chiến lược đơn giản, nhưng có thể áp dụng dụng rộng rãi để giảm tốc độ tiến triển của bệnh”, David Preiss, phó giáo sư tại Trung tâm Y tế Dân số Oxford, cho biết trong một bản tin. “Kết quả từ nghiên cứu LENS cho thấy fenofibrate có thể là một phương pháp bổ sung có giá trị trong điều trị bệnh võng mạc tiểu đường”.
Bệnh võng mạc tiểu đường xảy ra khi nồng độ đường trong máu cao gây tổn thương các mạch máu nhỏ của võng mạc. Võng mạc là lớp mô nhạy sáng ở phía sau nhãn cầu, nó chuyển đổi ánh sáng thành các tín hiệu điện mà não sẽ xử lý thành hình ảnh.
Nếu không được điều trị trong nhiều năm, bệnh có thể gây giảm thị lực và thậm chí mù lòa. Các triệu chứng khác có thể bao gồm chảy máu, bong võng mạc và ung thư mắt mới.
Ngoài việc làm chậm tiến triển của bệnh, các tác giả của nghiên cứu còn phát hiện ra rằng fenofibrate làm giảm nhu cầu điều trị bệnh võng mạc và nguy cơ bị phù Hoàng điểm, là tình trạng dịch tích tụ tại phần trung tâm của võng mạc, gây ra nhìn mờ.
Các tác giả viết “Hiệu quả điều trị bằng fenofibrate dường như tương đương ở cả những thành viên bị bệnh tiểu đường type 1 và type 2”.
Giảm 27% tiến triển của bệnh
Thử nghiệm, được tiến hành trong khuôn khổ chương trình Kiểm tra bệnh Mắt Tiểu đường của Scotland, có 1.151 người lớn mắc bệnh võng mạc hoặc thoái hóa điểm vàng giai đoạn đầu tham gia. Bất kỳ bệnh nhân tiểu đường nào cũng có thể đăng ký tham gia, và trong số đó có 26% là bệnh nhân tiểu đường type 1. Độ tuổi trung bình của những người tham gia là 61 và có 73% là nam giới.
Những người tham gia nghiên cứu dùng 145 miligam fenofibrate dạng viên nén hoặc giả dược trong thời gian bốn năm.
Nhóm nghiên cứu phát hiện ra rằng fenofibrate làm giảm 27% tiến triển của bệnh.
Các tác giả đưa ra một số lý do giải thích tại sao fenofibrate có thể có lợi cho mắt.
Fenofibrate kích thích quá trình trao đổi chất và phân hủy lipid trong cơ thể. Các hoạt động này có tác dụng chống viêm và bảo vệ các mạch máu, do đó cũng có thể có lợi cho mạch máu của võng mạc.
Các nghiên cứu trên động vật cho thấy fenofibrate làm giảm thoát dịch ra ngoài mạch máu và viêm võng mạc. Dạng hoạt động của thuốc cũng có thể bảo vệ hàng rào máu-võng mạc. Tuy nhiên, các nghiên cứu trên người chưa chứng minh chắc chắn về tác dụng của fenofibrate trong việc giảm lượng đường trong máu và giảm nguy cơ tim mạch.
Các tác giả khuyến nghị nhân viên chăm sóc y tế nên hợp tác với bệnh nhân và bác sĩ nhãn khoa để lập nên một nhóm chăm sóc toàn diện, nhằm hạn chế tiến triển của các bệnh mắt liên quan với tiểu đường. Nhóm nghiên cứu cũng lưu ý rằng “nên kiểm tra bệnh võng mạc tiểu đường trong dân số để tìm ra những người đang có nguy cơ đe dọa tới thị lực, và đồng thời có thể có những can thiệp sớm hơn cho những người chưa bị đe dọa thị lực”.
An toàn thuốc
Fenofibrate có đi kèm với các tác dụng phụ, tỷ lệ tác dụng phụ nghiêm trọng là tương đương giữa nhóm dùng fenofibrate và nhóm dùng giả dược. Trong số những người dùng thuốc, có 36,1% gặp tác dụng phụ, còn ở nhóm dùng giả dược là 35,5%.
Fenofibrate được biết là làm tăng tạm thời mức creatinine trong máu. Creatinine có thể gây ra tình trạng tích nước, mệt mỏi, buồn nôn, chuột rút cơ, đau ngực và ngứa. Nồng độ creatinine cao có thể là dấu hiệu của các vấn đề về thận hoặc gan.
Có 35 bệnh nhân dùng fenofibrate đã tử vong, so với 38 người dùng giả dược. Bệnh nhân dùng fenofibrate cũng có mức triglyceride thấp hơn những người dùng giả dược do tác dụng hạ cholesterol của thuốc.
Theo Amie Dahnke, The Epoch Times
Tân Minh biên dịch
Amie Dahnke là một nhà văn và biên tập viên tự do sống ở California. Cô đã đưa tin về báo chí cộng đồng và tin tức chăm sóc sức khỏe trong gần một thập kỷ, đã giành được Giải thưởng Nhà xuất bản Báo chí California cho tác phẩm của mình.
NTD Việt Nam