Trong lịch sử không có ai bị thiên hạ phẫn hận phỉ nhổ như Tần Cối. Hắn bán nước cầu vinh, hãm hại trung lương, tiếng xấu lưu lại muôn đời trong sử sách.
Khi 2 vua Huy Tông và Khâm Tông của triều đình Bắc Tống (960 – 1279 sau CN) bị quân Kim (1115 – 1234 sau CN) bắt, Tần Cối và vợ là Vương Thị cũng đồng thời bị bắt. Tần Cối là người nham hiểm, trước thì tỏ rõ ý phục tùng Kim Thái Tông như một kẻ nô tài, sau thì nghênh đón Thái tử thứ 4 Kim Ngột Thuật của nhà Kim, mụ Vương Thị còn tư thông với Kim Ngột Thuật. Triều đình nhà Kim phái vợ chồng Tần Cối về lại Trung Nguyên làm nội ứng, khi nào nắm được quyền hành thì sẽ dâng trả giang sơn nhà Tống cho triều đình nước Kim.
Vì thế sau này Tần Cối trở về lại Tống nắm giữ quyền cao chức lớn, liền thông đồng nghị hòa với nhà Kim. Đối với người kiên quyết kháng Kim, thu phục Trung Nguyên, bảo vệ quốc gia dân chúng như Nhạc Phi thì cố tình coi như mối họa lớn. Kim Ngột Thuật phái người đưa mật thư cho Tần Cối, nói rằng: “Triều đình nhà ngươi xin cầu hòa với triều đình Đại Kim ta, nhưng Nhạc Phi cứ muốn đoạt Trung Nguyên khỏi tay chúng ta. Ngươi nhất định phải tìm cách giết Nhạc Phi, chúng ta mới đồng ý nghị hòa”. Tần Cối cũng sợ hễ Nhạc Phi còn sống thì có ngày âm mưu sẽ bại lộ, kết cục không hay, cho nên hắn hạ quyết tâm sát hại cho kỳ được Nhạc Phi.
Lúc ấy, Nhạc Phi đang Bắc phạt thành công, quân Nhạc Phi chủ trương: “Không được lấy nhà dân ngay cả khi quân sỹ lạnh cóng; không được cướp bóc ngay cả nếu thiếu ăn” nên rất được chúng dân yêu mến và ủng hộ.
Tần Cối âm mưu hiểm độc, giả truyền thánh chỉ mệnh lệnh Nhạc Phi đình chỉ việc truy kích quân Kim. Tống Cao Tông ngu ngốc tin lời Tần Cối, trong một ngày ra liên tiếp 12 đạo kim bài. Nhạc Phi bi phẫn thở dài: “Thập niên nỗ lực, hủy vu nhất đán! Xã tắc giang sơn, nan dĩ trung hưng! Kiền khôn thế giới, vô do tái phục!” (Tạm dịch nghĩa: “Mười năm gắng sức, hủy hết một khi! Giang sơn xã tắc, khó bề trùng hưng! Càn khôn thế giới, vô phương hồi phục!”).
Tần Cối để cho tên đại gian thần khác là Vạn Sĩ Tiết vu cáo Nhạc Phi với triều đình, chụp lên ông nhiều tội danh. Hắn kích động Trương Tuấn vu cáo bộ tướng của Nhạc Phi là Trương Hiến âm mưu tạo phản. Tống Cao Tông vừa nhác nghe thấy chúng nói rằng Nhạc Phi làm phản thì mười phần tức giận. Tần Cối thừa cơ bắt Nhạc Phi và con trai Nhạc Vân, cùng bộ tướng Trương Hiến giam vào ngục.
Tần Cối đầu tiên lệnh cho Ngự sử trung thừa Hà Chú tra tấn nhà Nhạc Phi. Nhưng Hà Chú không tìm ra bằng chứng buộc tội Nhạc Phi. Vạn Sĩ Tiết cũng không tìm thấy chứng cớ gì, liền ngụy tạo ra mà bôi nhọ Nhạc Phi.
Mãi đến cuối năm, Tần Cối vắt óc tìm kế, dùng đủ loại ngục hình tra tấn cũng không cách gì định án cho Nhạc Phi được. Quan Đại lý tự thừa Lý Nhược Phác, Hà Sản Do, quan Đại lý khanh Tiết Nhân Phụ đều nhận rằng Nhạc Phi vô tội, nhưng bọn họ đều bị Tần Cối đày ải nơi xa. Những ai vì Nhạc Phi mà kêu oan tất cả đều bị hãm hại. Một người dân thường tên là Lưu Duẫn Sanh dâng thư minh oan cho Nhạc Phi, vì vậy mà bị xử tử.
Hàn Thế Trung đối với vụ án Nhạc Phi cũng rất bất bình, đối mặt trách vấn Tần Cối. Tần Cối không có cách gì trả lời, buông một câu: “Nhạc Phi hòa Nhạc Vân tả cấp Trương Hiến đích tín giá kiện sự, tuy lộng bất thanh, đãn mạc tu hữu”. (“Chứng cớ việc Nhạc Phi và Nhạc Vân gửi thư cho Trương Hiến, tuy rằng không rõ ràng, cũng không cần có”).
Tướng Hàn Thế Trung tức giận trả lời: “3 chữ “Không cần có” lẽ nào có thể khiến người trong thiên hạ phục được?”.
Vào ngày cuối năm ấy, hoa tuyết rơi bay, vợ chồng Tần Cối ở trong nhà uống rượu nghe hát. Tần Cối một lòng cố nghĩ ra cách đẩy Nhạc Phi vào tử địa, nhưng không có chứng cứ gì, cho nên trong bụng nặng nề. Vương Thị vốn ngày đêm thường xui khiến Tần Cối giết hại Nhạc Phi, lúc đó bèn rỉ tai chồng: “Giết cọp thì dễ, thả cọp thì khó”. Tần Cối nghe Vương Thị nói thế, thấy rằng không thể chần chừ thêm nữa, bèn gửi một lá thư cho tên cai ngục, bảo hắn bí mật sát hại Nhạc Phi. Nhạc Vân, Trương Hiến cũng đồng thời bị giết. Dân chúng cả nước đều khóc họ. Vợ chồng tên gian thần Tần Cối, chúng đã tạo ra một vụ án Thiên cổ kỳ oan khiến người và Thần cùng nổi giận.
Nhà Tần Cối một ngày đi chơi ngắm cảnh Tây Hồ, đột nhiên nhìn thấy có một người khổng lồ nghiêm giọng nói: “Ngươi tàn hại trung lương, tội đáng phân thây vạn mảnh”. Về đến nhà, lưng hắn bắt đầu bị hoại thư.
Tần Cối tiếp tục muốn xây một ngục lớn, âm mưu hãm hại Hàn Thế Trung, Trương Tín, Trương Trung Hiến, Hồ Văn Định, vv…. Hắn rắp tâm mở đại ngục, tàn hại trung thần. Đó là cả một quyển sách, chứ không phải là nhỏ bé gì! Khi đang viết thì đột nhiên tâm thần mê đảo, thấy một vị Thần cầm Chùy đánh ngã, bảo hắn: “Ngươi tội ác quá nhiều, giờ chết đã cận kề, còn cả gan mưu hại trung lương!”. Tần Cối kêu lớn: “Tha mạng!”. Khi hắn chuẩn bị ký vào bản thiết kế Đại lý tự trình thượng cấp, Tần Cối muốn phê chuẩn, nhưng tay quá sức run rẩy khiến hắn không thể viết được. Nhắm mắt lại thì thấy một vị Thần giơ chùy mà tiến đến, vài ngày sau hoại thư ung nhọt lan rộng, hắn chết. Lúc hắn chuẩn bị chết những người xung quanh nghe thấy hắn kêu lớn: “Tha mạng” cùng tiếng xích sắt. Con trai hắn là Tần Hy cũng bị chết.
Tần Cối có một viên nha dịch là Hà Lập, đến vùng Đông Nam công chuyện thì hoảng hốt thấy mình lạc vào Âm phủ. Nhìn thấy Tần Hy đang mang xiềng xích bèn hỏi, “Thái sư đang ở đâu?”. Tần Hy khóc nói rằng ở tại Phong Đô. Hà Lập đi theo lời ấy đến nơi, quả nhiên nhìn thấy Tần Cối và Vạn Sĩ Tiết đều mang xiềng xích, đang bị độc hình tra tấn. Chúng nói với Hà Lập: “Hãy nói cho phu nhân biết, vì việc hãm hại Nhạc Phi, báo ứng đã phát tác rồi”.
Vương Thị từ khi chồng chết thì đứng ngồi không yên. Đột nhiên nghe tin Kim Ngột Thuật dẫn 50 vạn quân tiến sát Trung Nguyên. Vương Thị nghĩ Nhạc Phi đã chết, giang sơn nhà Tống khó giữ, mình quay đầu về Kim Ngột Thuật, còn có khi được phong tặng nữa. Khi nghe Hà Lập về kể chuyện, Vương Thị đột nhiên nhìn thấy cảnh Tần Cối đang bị xiềng xích đầy mình, sợ đến hồn phi phách tán, lại nhìn thấy ma quỷ cầm chùy sắt và xiềng xích tiến lại gần, rồi đầu mụ bị chùy đánh trúng ngã lăn quay, mọi người bên ngoài chỉ nghe được mụ kêu “Tha mạng”, lại gần mà xem, thì Vương Thị đã chết rồi.
Vào thời Tống Hiếu Tông, vụ án Nhạc Phi được giải oan. Nhạc Phi kiên trinh bất khuất, tinh trung báo quốc, thương dân như con, trở thành người anh hùng mãi mãi được nhân gian truyền tụng. Người dân tại Tây Hồ, Hàng Châu tu tạo Nhạc phần, Nhạc miếu, vĩnh viễn tưởng nhớ về ông. Một bức tượng Nhạc Phi mặc áo giáp, trên đầu trương một tấm biển đề mấy chữ “Hoàn ngã hà sơn” (“Trả lại sông núi cho ta”).
Ở trước mộ, mọi người để mấy bức tượng sắt thô của Tần Cối, Vương Thị, Vạn Sĩ Tiết, Trương Tuấn đang quỳ gối, quây trong hàng rào sắt, vai ngực lột trần, tay trói sau lưng, để đó cho người thế gian thóa mạ và đánh đập. Trên bia đá khắc mấy chữ: “Thanh sơn hữu hạnh mai trung cốt, bạch thiết vô cô chú nịnh thần” (Tạm dịch nghĩa: “Núi xanh may mắn lưu cốt người trung nghĩa, sắt trắng vô tội đúc ra bọn nịnh thần”).
Mấy trăm năm đã qua, nỗi căm hận của người dân đối với bọn gian thần tích lũy đã thâm sâu. Tượng quỳ đã hơn một lần bị thế nhân phẫn nộ đánh vỡ, lần nào cũng bị đúc lại để đó cho người ta tiếp tục xả hận lên đầu. Tên đại gian đại ác Tần Cối vĩnh viễn bị lịch sử sỉ nhục, vĩnh viễn để cho người đời thóa mạ, đích thị là di xú ngàn năm.
Có bài thơ rằng:
Thiết lộng uy quyền ý khí hào
Thùy tri nhất đán tự băng tiêu.
Thỉnh khán lâm tử thần nhân kích
Thiên đạo chiêu chiêu định bất nhiêu!
Tạm dịch:
Ỷ thế lộng quyền ý kiêu căng
Ai ngờ một sớm tựa băng tàn
Xin mời Thần người cùng lại đánh
Đạo Trời sáng tỏ quyết không tha!