Một nghiên cứu mới tiết lộ rằng các tác phẩm điêu khắc Parthenon nổi tiếng từng được vẽ bằng những hoa văn phức tạp và có màu sắc sặc sỡ. (Ảnh: Flickr/Wally Gobetz)
Các bức tượng Hy Lạp cổ đại được cho là đều có màu trắng tinh khiết, nhưng một nghiên cứu mới tiết lộ rằng các tác phẩm điêu khắc Parthenon từng đầy màu sắc.
Các tác phẩm điêu khắc Parthenon, còn được gọi là Elgin Marbles, được người Hy Lạp cổ đại chế tác cách đây 2.500 năm để trang trí bên ngoài ngôi đền Parthenon ở Athens. Hiện được đặt tại Bảo tàng Anh ở London, chúng, giống như nhiều tác phẩm điêu khắc cổ, là sự pha trộn nhẹ nhàng giữa màu trắng, xám và be.
Nhưng một nghiên cứu mới tiết lộ rằng màu sắc của các tác phẩm điêu khắc nổi tiếng này không phải luôn buồn tẻ như vậy – trên thực tế, chúng từng được vẽ bằng những hoa văn phức tạp và có màu sắc sặc sỡ.
Màu xanh lam, màu trắng và màu tím tươi sáng của Ai Cập từng bao phủ các bức tượng mô tả các vị thần và sinh vật thần thoại canh giữ ngôi đền từ thế kỷ thứ năm trước Công nguyên, theo nghiên cứu mới được đăng trên tạp chí Antiquity.
Tác giả chính của nghiên cứu Giovanni Verri, một nhà khoa học bảo tồn tại Viện Nghệ thuật Chicago, cho biết trong một tuyên bố: “Các tác phẩm điêu khắc Parthenon tại Bảo tàng Anh được coi là một trong những đỉnh cao của nghệ thuật cổ đại và đã được nhiều học giả nghiên cứu trong nhiều thế kỷ nay. Mặc dù vậy, không có dấu vết màu sắc nào được tìm thấy và rất ít thông tin về cách chúng được chạm khắc”.
Vì sơn thường không tồn tại lâu trên đá cẩm thạch và bề mặt của các tác phẩm điêu khắc không được chuẩn bị để tạo điều kiện cho các chất như sơn bám dính, cho nên các nhà khảo cổ học từ lâu đã cho rằng các nghệ sĩ Hy Lạp cổ đại cố tình để các bức tượng trắng. Ngay cả những công trình phục chế lịch sử sau này cũng đã loại bỏ các dấu vết của màu sơn trước đây được phát hiện trên các tác phẩm điêu khắc, các nhà nghiên cứu cho biết.
Để điều tra quá khứ của những bức tượng, các nhà khảo cổ học đã sử dụng hình ảnh phát quang, một kỹ thuật khiến các nguyên tố hóa học vi lượng từ lớp sơn ẩn trên bề mặt tác phẩm điêu khắc phát sáng. Nhóm nghiên cứu nhanh chóng phát hiện ra những họa tiết ẩn hiện trên bề mặt của các bức tượng.
Bốn sắc tố chủ yếu được tìm thấy: màu xanh lam được người Ai Cập tạo ra đầu tiên và là màu sắc chính được người Hy Lạp và La Mã cổ đại sử dụng, màu tím được làm theo một công thức chưa xác định (hầu hết màu tím được làm bằng các loại sò từ Địa Trung Hải cổ đại, nhưng trường hợp này không phải như vậy), và hai loại màu trắng có thể có nguồn gốc từ thạch cao khoáng chất và màu trắng xương, một chất màu làm từ tro xương.
Các nhà nghiên cứu viết trong nghiên cứu viết rằng, có khả năng những màu sắc này là “quan trọng về mặt thị giác như việc điêu khắc”, vì “đó là những gì người xem nhìn thấy”.
Verri nói: “Những bộ trang phục thanh lịch và cầu kỳ có thể nhằm mục đích đại diện cho quyền lực và sức mạnh của các vị thần Olympia, cũng như sự giàu có và tầm ảnh hưởng của Athens và người dân ở đó, những người đã xây dựng ngôi đền”.
Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy dấu vết sơn ở mặt sau của các tác phẩm điêu khắc, điều này có nghĩa là chúng “chắc chắn đã được sơn vào thời điểm xây dựng ngôi đền” và có lẽ đã được sơn trước rồi mới đặt vào đó.
Các tác phẩm điêu khắc, bao gồm 17 bức tượng, từng là một phần của bức phù điêu bằng đá cẩm thạch dài 160 mét mô tả thần thoại Hy Lạp cổ điển. Chúng đã được đưa đến Vương quốc Anh vào thế kỷ 19 sau bởi Thomas Bruce, Bá tước thứ 7 xứ Elgin và đại sứ Anh tại Đế chế Ottoman.
Vào năm 1816, Bruce đã bán những bức tượng, chiếm khoảng một nửa số tác phẩm điêu khắc còn sót lại, cho chính phủ Anh. Chúng hiện đang được lưu giữ tại Bảo tàng Anh, và trở thành chủ đề cho một cuộc tranh cãi về việc trả lại giữa Anh và Hy Lạp kể từ năm 1983.
Theo Livescience
NTD Việt Nam